Πορνογραφία: απόλαυση ή εξάρτηση?

Aρκετές είναι οι έρευνες που έχουν βρει θετική συσχέτιση μεταξύ της υπέρμετρης χρήσης πορνογραφίας, αυνανισμού, αποχής από το σεξ ή υπερσεξουαλικότητας. Πολλοί, όμως, είναι και εκείνοι που αναφέρουν πως ο αυνανισμός (που μπορεί να γίνεται με χρήση πορνογραφικού υλικού), είναι μία συμπεριφορά αποφόρτισης και αγχόλυσης από την καθημερινότητα.


Στις περιπτώσεις που η πορνογραφία χρησιμοποιείται ως μέσο για μεγαλύτερη ευχαρίστηση στη σεξουαλική επαφή, τότε όντως η χρήση της μπορεί να οδηγήσει σε μεγαλύτερη απόλαυση. Όταν όμως το άτομο δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς το πορνογραφικό υλικό, τότε εγκλωβίζεται και καθηλώνεται. Η απόλαυση αντικαθίσταται από καταχρηστικές συμπεριφορές, που είναι σηματοδότες αρκετών επιπτώσεων για τη σεξουαλική υγεία του ατόμου.

Πότε συμβαίνει αυτό?
Όταν το άτομο κυνηγά την ευχαρίστηση, για να μειώσει την εσωτερική του δυσφορία.
Όταν το άτομο δεν δύναται να παρεμποδίσει αυτή τη συμπεριφορά (αδυναμία ελέγχου της συμπεριφοράς).
Όταν η συμπεριφορά συνεχίζεται, παρά τις αρνητικές συνέπειές της (συναισθηματική- σεξουαλική απομόνωση, υπερσεξουαλικότητα με δυσφορικά συναισθήματα).

Οι κυριότερες επιπτώσεις είναι:


Συναισθήματα ενοχής, ανησυχίας και ντροπής
Έκπτωση της λειτουργικότητας (παραμέληση υποχρεώσεων, κακή ποιότητα ύπνου), αφού το άτομο καταναλώνει πολλές ώρες από την καθημερινότητά του λόγω της κατάχρησης
Προβλήματα στη σχέση
Αδυναμία απόλαυσης της σεξουαλικής επαφής
Λανθασμένες προσδοκίες γύρω από την εικόνα σώματος του/ της συντρόφου.
Αδυναμία εύρεσης συντρόφου
Χαμηλή αυτοεκτίμηση

Η εξάρτηση από την πορνογραφία ενδέχεται να παρατηρηθεί σε μία περίοδο που το άτομο νιώθει απομονωμένο, έχει αισθήματα ανίας, λύπης ή διανύει κάποια περίοδο έντονου άγχους. Μπορεί, επομένως, να συμβεί στον καθένα.




Αρχικά, έχει νόημα η αναγνώριση των συναισθημάτων «πώς με κάνει εν τέλει να νιώθω η χρήση πορνογραφίας?», «είναι πραγματική αυτή η απόλαυση?». Οι συμπεριφορές που υιοθετεί το άτομο φαίνεται να παίζουν σημαντικό ρόλο στο πόσο παρατείνεται η περίοδος της κατάχρησης. Η εύρεση εναλλακτικών τρόπων «αποφόρτισης» των αρνητικών συναισθημάτων και η παρεμπόδιση της συμπεριφοράς, αν είναι καταναγκαστική και συνοδεύεται από «πρέπει». Λόγου χάρη,
Η εύρεση ενός «σχεδίου δράσης», όταν η εξάρτηση χτυπήσει την πόρτα.
Η υπενθύμιση των επιπτώσεων μπορεί να είναι ένας ακόμα παράγοντας κινητοποίησης.
Η αυτοπαρατήρηση, είναι μία σημαντική κατευθυντήρια οδηγία. Πότε δηλαδή είναι περισσότερες οι πιθανότητες να καταφύγω στο πορνό, τι συμβαίνει τότε και πώς αλλιώς μπορώ να το διαχειρισθώ.

Αξιοσημείωτο θα ήταν να αναφερθεί και η αξία της ψυχοθεραπευτικής υποστήριξης. Πρόσφατες έρευνες έδειξαν την ψυχοθεραπεία με στοιχεία αποδοχής και αυτοσυμπόνοιας (ACT= Acceptance Commitment Therapy), ως την πλέον καταλληλότερη για την αναγνώριση των σκέψεων, των συναισθημάτων και των συμπεριφορών τους. Η θεραπεία επιτρέπει στα άτομα να συσχετίζονται με ό,τι τους συμβαίνει (καθημερινές εμπειρίες), με διαφορετικό τρόπο ανασυνθέτοντας τις πεποιθήσεις που διαιωνίζουν την ανεπιθύμητη συμπεριφορά, ενώ ερευνητικά τα αποτελέσματα έχουν επικυρώσει τους θετικούς προγνωστικούς παράγοντες και μετά το πέρας της θεραπείας.

Η παρακολούθηση πορνογραφίας, αραιά ή μαζί με τον/ την σύντροφο δεν αποτελεί ένδειξη ανησυχίας. Αν, όμως, έχετε προσπαθήσει να σταματήσετε και δεν μπορείτε, ένας εξειδικευμένος επαγγελματίας ψυχικής υγείας με εμπειρία στη θεραπεία καταναγκασμών, εθισμών και σεξουαλικών δυσκολιών είναι η λύση. Η θεραπεία θα σας βοηθήσει να απαλλαγείτε από τις δυσλειτουργικές συμπεριφορές και να βελτιώσετε την ποιότητα ζωής σας!




Πηγή: 

https://www.askitis.gr/latest/view/%CF%80%CE%BF%CF%81%CE%BD%CE%BF%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%AF%CE%B1-%CE%B1%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B1%CF%85%CF%83%CE%B7-%CE%AE-%CE%B5%CE%BE%CE%AC%CF%81%CF%84%CE%B7%CF%83%CE%B7(accessed 29.9.21)

Fraumeni-McBride, J. (2019). Addiction and mindfulness; pornography addiction and mindfulness-based therapy (ACT). Sexual Addiction & Compulsivity, 1-12.