ΑΓΧΟΣ. Τι είναι;

Tο άγχος είναι μια διάχυτη αίσθηση ανησυχίας προς την αναμονή κάποιου άγνωστου, ασαφούς και αόριστου κινδύνου.

Το άγχος το βιώνουμε όλοι μας καθημερινά, λίγο ή πολύ.  Αυτό συμβαίνει διότι μονάχα αυτή η αίσθηση ανησυχίας μπορεί να μας προφυλάξει από απειλές και κινδύνους αφού προετοιμάζει το σώμα μας να αντιδράσει έτσι ώστε να προστατέψουμε τον εαυτό μας.

Π.χ.1. Ο διευθυντής μας ανακοινώνει

 πως θέλει να μας μιλήσει ιδιαιτέρως.

 

 

Είναι φυσιολογικό να αγχωθούμε εφόσον υπάρχει περίπτωση να απειλείτε η επαγγελματική μας ισορροπία. Το άγχος που αισθανόμαστε θα μας βοηθήσει να είμαστε πιο έτοιμοι να απαντήσουμε σε ερωτήσεις γρήγορα και επαγγελματικά. Π.χ.2. Ετοιμαζόμαστε για εξετάσεις υγείας στο νοσοκομείο. Είναι φυσιολογικό να αγχωθούμε μη ξέροντας σε τι κατάσταση βρίσκεται η υγεία μας. Το άγχος μας προετοιμάζει για κριτική σκέψη και περαιτέρω δράση σε περίπτωση που τα αποτελέσματα είναι αρνητικά. Επομένως, το άγχος μπορεί να είναι καλό αφού μας βοηθά να αντιδράσουμε αποτελεσματικά σε άγνωστες καταστάσεις.   

Το άγχος γίνετε προβληματικό όταν μετατρέπεται σε κάτι το έντονο και παρατεταμένο σε καταστάσεις που δεν είναι ούτε απειλητικές ούτε άγνωστες. Π.χ. Αγχωνόμαστε όταν είναι να πάμε για ψώνια στο τοπικό σούπερ-μάρκετ. Σε αυτήν την περίπτωση το άγχος δε μας προστατεύει από επικίνδυνες καταστάσεις παρά εμποδίζει την καθημερινή ζωή μας.

Μερικά είδη τέτοιου άγχους είναι: γενική αγχώδης διαταραχή (διάχυτη, ακαθόριστη ανησυχία που καταλαμβάνει όλες τις δραστηριότητες του ατόμου), διαταραχή πανικού (προσβολές έντονου άγχους που εμφανίζονται ξαφνικά και χαρακτηρίζονται από κορύφωση άγχους πριν την ύφεσή του, με σωματικά συμπτώματα), ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή (άγχος ως συνέπεια της προσωπικότητας π.χ τελειομανία), διαταραχές συνδεόμενες με το stress, φοβικές διαταραχές (έντονος και υπερβολικός φόβος για κάποιο αντικείμενο ή κατάσταση), διαταραχή άγχους αποχωρισμού, άλλες αγχώδεις διαταραχές (λόγω ασθενειών).

ΑΙΤΙΑ ΑΓΧΟΥΣ:

 Το άγχος σου μπορεί να προέρχεται από 1) οργανικά, 2) βιολογικά ή 3) ψυχολογικά αίτια.

1)     Υπάρχουν κάποιες ασθένειες οι οποίες μπορεί να προκαλέσουν άγχος όπως και η λήψη ορισμένων φαρμάκων. Μερικές μόνο από αυτές τις ασθένειες είναι: Επιληψία, όγκοι, καρκίνοι, σκλήρυνση κατά πλάκας, ενδοκρινικές διαταραχές εμμηνόπαυση, έμφραγμα, πνευμονία, ρευματοειδής αρθρίτιδα, AIDS, Φυματίωση, λοιμώδης μονοπυρήνωση. Μερικές από τις ουσίες που μπορεί να προκαλέσουν άγχος είναι: Αμφεταμίνες, νικοτίνη, υπνωτικά, οινόπνευμα, καφεΐνη, κοκαΐνη, κάνναβης, αναλγητικά.

 

2)     Βιολογικά αίτια άγχους συνδέονται με την αυξημένη δραστηριότητα του  αυτόνομου νευρικού συστήματος όπως και του νοραδρενεργικού. Επίσης με την υπολειτουργία του σεροτονινεργικού και γκαμπαμινεργικού νευροδιαβιβαστικού συστήματος.

 

 

3)     Ψυχολογικά αίτια συνδέονται με εμπειρία θανάτου και απώλειας, ατυχήματα, τραύμα (κλοπή, διαζύγιο, πόλεμος, τρομοκρατία, βία, κακοποίηση κτλ.), απώλεια υγείας, συνειδητοποίηση θνησιμότητας, ενδοψυχικές συγκρούσεις  π.χ. διλλήματα, παλιότερες οικογενειακές εμπειρίες που έχουν μαθευτεί ή έχουν περάσει στο υποσυνείδητο, χαμηλή αυτοπεποίθηση, διαπροσωπικές δυσκολίες, ακόμα και θετικές αλλαγές όπως γάμος ή μια επιθυμητή μετακόμιση.

Γενικά το πιο σύνηθες είναι το άγχος να σχετίζεται με περισσότερες από μία από τις τρεις μεμονωμένες κατηγορίες που μπορούν να προκαλέσουν άγχος π.χ. οργανικά αίτια μπορούν να προκαλέσουν άγχος το οποίο διατηρείται και γίνετε εντονότερο λόγο ψυχολογικών αιτιών.  

 
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

Ο τρόπος που αντιλαμβάνεται ο κάθε άνθρωπος το άγχος είναι διαφορετικός. Επομένως, και τα συμπτώματα του άγχους (είτε ψυχολογικά είτε σωματικά) ποικίλουν από άτομο σε άτομο.

Τα παρακάτω είναι μερικά από τα συμπτώματα που μπορεί να συναντήσει κανείς χωρίς να σημαίνει πως θα τα έχει όλα.

ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΑ	ΣΩΜΑΤΙΚΑ
Ανησυχία	Ταχυκαρδία
Ανυπομονησία	Εφίδρωση
Εκνευρισμός	Τρόμος, συσπάσεις μυών
Ευερεθιστότητα	Δύσπνοια
Αγωνία, ακαθόριστος φόβος	Αίσθημα πνιγμού
Δυσχέρεια στη συγκέντρωση	Βάρος στο στήθος
Διαταραχές μνήμης	Ζαλάδα, ναυτία, τάση για λιποθυμία
Διάσπαση προσοχής	Αίσθημα ζέστης ή κρύου, ιδρώτας
Επιλεκτική προσοχή	Εξάψεις
	Ξηροστομία
	Μούδιασμα των άκρων, πόνοι μυών, πονοκέφαλος
	Συχνουρία
	Διάρροια/ δυσκοιλιότητα
	Πόνοι στο στομάχι
	Υπέρταση
	Κινητική ανησυχία
	Έλλειψη ενδιαφέροντος για σεξ
	Δυσκολία στον ύπνο
	Ανορεξία

Τα συμπτώματα μπορεί να σε ανησυχούν αλλά ΔΕΝ είναι επικίνδυνα. Δε σημαίνει πως θα τρελαθείς ή πως θα πάθεις καρδιακή προσβολή ή πως θα πεθάνεις. Όλοι βιώνουμε άγχος άλλοτε περισσότερο και άλλοτε λιγότερο και συνήθως η κατάσταση καλυτερεύει.

Παρ’ όλ’ αυτά, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι η ύπαρξη κάποιων από αυτά τα συμπτώματα μπορεί να είναι συμπτώματα έλλειψης σωματικής υγείας παρά άγχους Π.χ.  συμπτώματα κόπωσης, αδυναμίας, ζαλάδα και πόνος στο σώμα μπορούν να είναι συμπτώματα γρίπης. Επομένως ο παθολόγος θα πρέπει να είναι πάντα ο πρώτος σου σταθμός. Μονάχα όταν είναι σίγουρο πως τα συμπτώματά σου δεν έχουν οργανικά/βιολογικά αίτια και το άγχος σου είναι επίμονο είναι καλό να επισκεφτείς ψυχολόγο.  

ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ;

        Ο ψυχολόγος θα σε βοηθήσει να καταλάβεις τη φύση του άγχους σου και τα αίτια του.

 Στη συνέχεια θα δουλέψετε μαζί ώστε να αποδεχτείς το άγχος σου, το οποίο είναι μια φυσιολογική αντίδραση προς κάτι, και να κατανοήσεις τον τρόπο και το χρόνο επίδρασης του επάνω σου.

 

 

 

 

 

 

 

Έτσι σταδιακά θα αποκτήσεις την ικανότητα να αντιμετωπίζεις αυτό το κάτι που σου προκαλεί άγχος με τη βοήθεια νέων τρόπων σκέψεως και συμπεριφοράς που θα υιοθετήσεις. 

 ΕΣΥ:

Όσο και αν σου ακούγεται περίεργο, εσύ είσαι αυτός που μπορεί να βοηθήσεις τον εαυτό σου περισσότερο από κάθε άλλον.

 

Μόνο εσύ γνωρίζεις τον εαυτό σου αρκετά καλά ώστε να αντιληφθείς πως κάτι δεν πάει καλά. 

 

  Mόλις αντιληφθείς πως κάτι δεν πάει καλά, ΣΤΑΜΑΤΑ.

Τίποτα δεν θα χαθεί ή θα καταστραφεί εάν σταματήσεις για λίγο να πάρεις μια ανάσα. Δώσε χρόνο στον εαυτό σου να σκεφτεί τι συμβαίνει. Να ξεκουραστεί. Καλύτερα να σταματήσεις από μόνος σου για λίγο παρά να σταματήσεις επ’ αόριστον όταν το σώμα σου δεν θα αντέχει άλλο.

 Τρως καλά; Μια υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή με άφθονα φρούτα και λαχανικά πάντα προοιωνίζει μια ισορροπημένη ψυχική υγεία.

 

Επιβαρύνεις τον εαυτό σου με καταχρήσεις όπως τσιγάρα, ναρκωτικά, αλκοόλ, ξενύχτια; Αν δε σεβαστείς το σώμα σου τότε δε θα σε σεβαστεί ούτε αυτό.

 Γυμνάζεσαι αρκετά; Έχεις καλό βάρος;

 

Χρειάζεσαι βοήθεια; Το να γνωρίζει κανείς τα όριά του και να μπορεί να ζητά βοήθεια όταν το χρειάζεται δεν είναι ντροπή αλλά ένδειξη θάρρους, αυτογνωσίας και σεβασμού προς τον ίδιο του τον εαυτό. Εσύ ξέρεις εάν χρειάζεσαι βοήθεια, εσύ πρέπει να τη ζητήσεις.

 Κανείς δε θα σεβαστεί και δε θα προσέξει τον εαυτό σου εάν δε το κάνεις εσύ ο ίδιος. Είναι δική σου ευθύνη και υποχρέωση.

 

 

 

ΓΡΑΦΕΙ Η     ΙΝΤΑ ΕΛΙΑΟΥ