Should I Go To Therapy?

Please use following link

https://megjohnandjustin.com/you/should-i-go-to-therapy/

This week on Meg-John & Justin we podcasted about when to go to therapy. We covered the signs that therapy might be useful, what to expect from therapy, what it opens up and closes down, and how to engage with therapy once you get there.


We’re using ‘therapy’ here to cover therapy, counselling, coaching, and these kinds of related practices where you sit with somebody – usually one-to-one – and talk about your life.

Perhaps our biggest message was SHOP AROUND! The most important thing with a therapist is to find somebody you’ll have a good relationship with which also means having a shared understanding. People often just go to the first therapist they come across, but it’s really important to find somebody who is a good fit for you by doing at least as much homework as you would do around getting builders into your house or making a major purchase like a vehicle or musical instrument.
When you gotta go

Perhaps two good signs that therapy might be a good idea are when you are really struggling, and when life feels stuck or stagnant. In the first case you might notice tough emotions coming up, a sense of overwhelm, or specific symptoms like anxious thoughts or controlling behaviours. In the second case it might be more that everything feels a bit bland or pointless, or you have a sense that you’re avoiding looking at stuff that’s probably important.

It can also be a good idea to get therapy support after a big or traumatic life event, if there’s something major that’s happened in your life which you haven’t ever looked at, or perhaps as part of a regular check-in every few years with how you’re doing in your relationship with yourself, other people, your work, and life in general.

People often struggle to go to therapy because they see it as a self-indulgence. However, in all these cases your struggles are likely to be impacting on others in your life too: either because it affects your relationships directly, or because you are relying on close people for support.
What therapy opens up and closes down

Therapists can provide a supportive space for you to look at your stuff while having no agenda – in the way friends and family might want you to respond in a certain way, for example. They’re a person who is completely on your side and helping you figure out what’s best for you. Ideally they’ll be empowering you in ways that leave you more able to be kind to yourself and to follow the path that feels best for you. They may help you to learn tools and techniques to apply to your life more broadly, or be more focused on listening and helping you to make connections between what happened in your past and how you deal with things now.

One problem with therapy is that it can reinforce the idea that there’s something wrong with us that needs fixing. It’s important to remember that many of the struggles we have a totally, or largely, caused by shitty cultural messages, injustices, and family systems, work, and relationship dynamics that are toxic or painful. Ideally a therapist would be help you to look at this context and address your part in it, rather than reinforcing the idea that you are individually responsible for your suffering. Also, although the therapist generally puts themselves in a good place to be there for you for that hour, it’s worth remembering that they’re a person in this world who inevitably struggles as much as you do. It’s like you’re both climbing your own mountain. They have the expertise, experience, and perspective to be able to look across to you on your mountain and give you some advice about the next handhold or foothold.
How to find one

It’s worth getting recommendations from friends and searching online for people who work with the kinds of issues you have in a way that sounds good to you. Pink Therapy is a good listing for therapists with expertise around gender, sexual, and relationship diversity.

We’d suggest looking at as many websites as you can find for therapists who work on the right topics in your area (or more widely if you’re considering online therapy). Narrow it down to a few who feel good when you read about them, and then have an email exchange, phonecall and/or initial session with them to see whether it feels a good fit.

If you need a low-cost or free therapist then there are NHS therapists and counsellors through GP practices, as well as voluntary mental health and LGBTQ services in many places that provide therapy. There can be less choice here but it should still be important to assess whether it feels like a good fit, and the opportunity to ask for a different person if not.

It’s worth checking whether a therapist has some form of training and accreditation, although there are a wide range of these that can be appropriate. The first session should give you an opportunity to ask all the questions you need to ask, and give you a sense of how this therapist works.

As with all professions there are some therapists who are exploitative and even abusive, so it is vital to be careful and find someone who is ethical and works with integrity. Also there will be many who can work well with some people but just aren’t a good fit for you.

You should always feel that it’s possible to end therapy if it’s not working for you, and to find an option that’s affordable. Therapy shouldn’t leave you feeling scared and confused.

SOURCE:

https://megjohnandjustin.com/you/should-i-go-to-therapy/(accessed 20.11.24)

Τελικά τι σημαίνει «ποιοτικός χρόνος» με τα παιδιά;

THE MAMAGERS TEAM19 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ, 2024

×


Ας παραδεχθούμε την αλήθεια: είναι πολύ δύσκολη εποχή για να είναι κανείς γονιός, για να μπορεί να απομονώνει τα άγχη και τα προβλήματα ώστε να διαθέτει χρόνο απερίσπαστος στο παιδί. Σε ένα κλίμα διαρκούς και βάναυσης οικονομικής δυσπραγίας, σε ένα πλαίσιο εξαντλητικών ωραρίων και υποχρεώσεων μπορεί να μην είμαστε ακριβώς «ήρωες», αλλά σίγουρα ο σύγχρονοι γονείς είμαστε αρκετά κοντά σε αυτό!


Κάποιες φορές είναι τόση η βουή και οι έξωθεν παρεμβάσεις που ξεχνάμε το ίδιο μας το ένστικτο. Τι θα κάναμε δηλαδή από τη φύση μας αν μπορούσαμε για λίγο να απομονώσουμε τις έννοιες. «Ποιοτικός χρόνος» σημαίνει ακριβώς αυτό: πως είμαστε απολύτως παρόντες στη στιγμή, στο παιχνίδι μας, στη συζήτηση στη βόλτα, ή απλώς στον καναπέ, με μια κουβερτούλα.
Ας δούμε κάποια παραδείγματα ποιοτικού χρόνου μαζί:

-Πρωινές αγκαλίτσες

-Συζητήσεις χωρίς βιασύνη το βράδυ στο κρεβάτι τους


-Διάβασμα

-Βραδιές αφήγησης, στις οποίες όλοι λέμε ιστορίες

-Περπάτημα και δραστηριότητες στη φύση

-Να κάνουμε διαλογισμό μαζί ή απλώς να παραμένουμε σιωπηλοί παρέα

-Να παίζουμε

-Να κοιτάμε ο ένας μες στα μάτια του άλλου χωρίς απαραίτητος να λέμε κάτι

-Να μαγειρεύουμε μαζί

-Να γιορτάζουμε κάθε μικρή και μεγάλη νίκη όλων των μελών της οικογένειας

-Και βέβαια προσωπικό χρόνο με το κάθε παιδί ξεχωριστά, πέρα από τις κοινές οικογενειακές στιγμές

ΠΗΓΗ:

https://www.themamagers.gr/family/telika-ti-simainei-poiotikos-chronos-me-ta-paidia/(accessed 20.11.24)

Podcast: the dynamics of shame, with Dr Eliat Aram

Dr Eliat Aram focuses on shame in this podcast, drawing on her research and practice over the last 25 years

Please follow link

https://www.tavinstitute.org/news/the-dynamics-of-shame-with-dr-eliat-aram
LeadershipLearningGroup relationsTalks & presentations







Dr Eliat Aram has been exploring and writing about the dynamics of shame for over 25 years.

Her original doctorate research thesis explored shame as an integral dynamic of any potentially identity-transformative learning process.

Now, as an international leader and thinker in organisational and leadership development, and human behaviour and relations, Dr Aram shares her nuanced approach in this beautifully articulate and accessible podcast with Nita Sharma.

The Dynamics of Shame | Dr Eliat Aram | Reach Minds - Thoughts for your Life Journey by Reach Minds - ‘Thoughts for your Life Journey’

SOURCE:

https://www.tavinstitute.org/news/the-dynamics-of-shame-with-dr-eliat-aram(accessed 15.11.24)

Money can be WEIRDly motivating

New research finds that those from WEIRD societies find money more incentivising than their non-WEIRD counterparts.

11 November 2024

By Emma Young


Employers seeking to make their staff work harder have a couple of main strategies available to them. One is to offer performance-related pay incentives. The other is to use psychological techniques, such as offering more praise, or encouraging workers to feel that high productivity is expected — that it's the norm.

Research shows that both can motivate people and improve their performance, but the latest, large-scale experiments have suggested that monetary incentives are much more effective, note the authors of a recent paper in Nature Human Behaviour. However, write Danila Medvedev and colleagues, the participants in these studies were almost entirely from the US. "Can managers and policymakers in India, Indonesia or Nigeria apply scientific insights from these studies to issues facing their own countries?" the team wondered.

To find out, they re-analysed some existing data and also ran a series of online studies on a total of more than 8,000 participants from two WEIRD societies — the UK and the US — and five non-WEIRD nations: China, India, Mexico and South Africa.

In the first set of studies, participants from the UK, China, US, Mexico, and South Africa were shown a series of images, one by one, and asked to identify any that contained a building. The maximum time that they could spend on this was ten minutes.

All of the participants were told that after completing ten images, they would be entitled to a flat base fee. However, one group also received a type of psychological intervention — such as being told being told that most people perform well on this task, which made it clear that hard work is the norm. Another group of participants — those in the 'monetary condition' — instead received a financial incentive to work harder, in the form of an additional 'piece rate' bonus of between five and nine cents for each extra set of ten images that they assessed.

In each of these studies, the team directly compared participants from one WEIRD country — either the UK or the US — with participants in at least one non-WEIRD country. When they analysed the data, the pattern of findings was clear. Time and again, additional monetary incentives were more effective than psychological methods at getting WEIRD vs non-WEIRD participants to work harder.

In a study that compared participants from the UK and China, for example, the team found that, in China, bonus payments increased effort by 19.0%, while in the UK, the effect of bonus payments was more than five times bigger, increasing effort by 109.5%.

In one of the other studies, on participants in Mexico and the US, the team found that offering bonuses was not as clearly superior to a psychological norm incentive at encouraging Mexican, compared with American, participants to work harder.

In fact, when the team analysed the amount of effort per dollar spent for each of the conditions, they found that for Mexico (as for China, in fact), the monetary condition was less cost-effective than the norm condition. Another striking finding from this particular study was that as soon as the participants became entitled to their base pay — so, when there was no financial incentive to continue — over half of the American participants quit the task but over 90% of the Mexican participants continued with it.

A further experiment revealed that even a tiny bonus scheme (just one penny for every 20 images assessed), when compared with a social norm incentive, increased effort by 48.1% in the US, but only 1.6% in India. The team's analysis led them to conclude that while offering additional piece-rate payments, rather than a psychological incentive, was cost-effective in the US, in India, it was not.

In a final study, the researchers recruited more than 2,000 bilingual Hindi- and English-speakers in India to complete the same task. Again, one group was offered extra monetary rewards, while another received a psychological, social norm incentive. But while some were given the task in Hindi, others were given it in English. The analysis showed that the money advantage over the psychological incentive was bigger when the task was taken in English. In this study, the participants were also asked how they felt about the task. Those who did it in English were more likely to say that they did it only for money.

The team suggests that because non-WEIRD cultures tend to be more collectivist — more likely, as they note, to value duties and responsibilities to the people around them — this might help to explain their results.

They also acknowledge a few limitations to the work, including the assumption in their analyses that psychological incentives to work harder carry no cost. In the real world, some employees exposed to strong expectations to work harder may become more stressed, more sick, and less productive.

However, the findings are, the team writes, another reminder to avoid extrapolating conclusions from studies on the small minority of the global population that live in WEIRD cultures to the rest of the world. And the overall message is clear: "monetary - relative to psychological - incentives may increase effort less in non-WEIRD cultures." However, they also stress that this data should not be used to justify paying people in non-WEIRD cultures less. "Non-monetary incentives cannot and should not be seen as a substitute for paying a fair wage."

Read the paper in full:
Medvedev, D., Davenport, D., Talhelm, T., & Li, Y. (2024). The motivating effect of monetary over psychological incentives is stronger in WEIRD cultures. Nature Human Behaviour, 1–15. https://doi.org/10.1038/s41562-023-01769-5

SOURCE:

https://www.bps.org.uk/research-digest/money-can-be-weirdly-motivating(accessed 14.11.24)

Το λέει η επιστήμη: να γιατί το παιδί σας αντιστέκετε για να ντυθεί (και πώς να αποτρέψετε τη μάχη)

Αγγελική Λάλου
11 Νοεμβρίου 2024





Αυτά τα απλά βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση μπορούν να κάνουν τη διαφορά μεταξύ ενός ξεσπάσματος ή μιας νίκης για όλους.


Στέκομαι στην πόρτα, αναπνέω βαθιά και προσπαθώ να θυμηθώ ότι αυτή είναι μια φάση. Υπάρχει μια κόκκινη κάλτσα και μια ριγέ κάλτσα, ένα μωβ tutu πάνω από ένα πουκάμισο με γραβάτα και ο γιος μου κρατάει τα σανδάλια της αδερφής του. Μπορώ να αντιμετωπίσω το πολύχρωμο σύνολο, αλλά έξω έχει κρύο. Έχουμε περάσει 20 λεπτά και τον παρακαλώ να φορέσει τα αθλητικά του παπούτσια. Αργήσαμε για το νηπιαγωγείο. Πάλι.

Είμαι πολύ κουρασμένη από τη μάχη για να κλάψω, αυτή είναι η τέταρτη εβδομάδα του «Ο πόλεμος των ρούχων». Γιατί έχει γίνει τέτοιος αγώνας; Συμβαίνει μόνο σε μένα;

Δεν είσαι μόνο εσύ, μαμά. Υπάρχει λόγος που το παιδί σας τσακώνεται για να ντυθεί το πρωί. Αυτή η μάχη είναι τόσο καθολική όσο και εξαντλητική. Τα νήπια περνούν από το «Αυτονομία έναντι ντροπής και αμφιβολίας», ένα στάδιο ανάπτυξης που επινοήθηκε από τον ψυχαναλυτή Erik Erikson.


Στη Θεωρία της Ψυχοκοινωνικής Ανάπτυξης, κάθε στάδιο της ζωής συνδέεται με έναν ψυχολογικό αγώνα που συμβάλλει σε μια σημαντική πτυχή της προσωπικότητας. Σε αυτό το συγκεκριμένο στάδιο, ένα παιδί είτε μαθαίνει να κυριαρχεί στις δεξιότητες, αποκτώντας αυτοπεποίθηση και ισχυρή αίσθηση του εαυτού του, είτε, σύμφωνα με τη θεωρία, εάν δεν έχει αρκετό χώρο για ανεξαρτησία, μπορεί να αισθάνεται ντροπή και να αρχίσει να αμφιβάλλει για τις ικανότητές του.

Τα νήπια φτάνουν σε αυτό το σημείο συνειδητοποίησης σχετικά με τον προσωπικό έλεγχο, επειδή ο εγκέφαλός τους έχει αναπτυχθεί αρκετά ώστε να συνειδητοποιήσει ότι είναι το δικό τους άτομο, κάτι που τα κάνει να ενδιαφέρονται για το σώμα τους. Σε μια μελέτη της Αμερικανικής Ψυχολογικής Εταιρείας, υπάρχει μια ορισμένη σειρά συμπεριφορών που σχετίζονται με την ανάπτυξη της αυτοαντίληψης στα νήπια:

Φυσική αυτοαναγνώριση: Καταλαβαίνουν ότι έχουν σώμα και είναι δικό τους

Αυτοπεριγραφή: Παρατηρούν και αξιολογούν τι βλέπουν για τον εαυτό τους


Συναισθηματικές αντιδράσεις: Αντιδρούν στις πράξεις και στο περιβάλλον τους

Πώς συνδέεται λοιπόν με εκείνη την πρωινή μάχη; Τα νήπια εξερευνούν τα όρια του προσωπικού τους ελέγχου, επομένως δεν είναι περίεργο που έχουν αρκετά μεγάλα συναισθήματα γι’ αυτό. Αυτό το τρίπτυχο δημιουργεί μια τέλεια καταιγίδα για μεγάλα συναισθήματα, ή όπως συνήθως τα λέμε: ξεσπάσματα.

Το να ντυθεί είναι ένας θεμελιώδης δείκτης ανεξαρτησίας για ένα μικρό παιδί. Στο Montessori Life, ένα τριμηνιαίο περιοδικό από την American Montessori Society, η Montessori ειδικός Stephanie Woo εξηγεί, «Ανεξαρτησία είναι η ικανότητα να κάνεις κάτι μόνος σου χωρίς να είσαι βάρος για τους άλλους. Η ανεξαρτησία δεν μπορεί να δοθεί – αναπτύσσεται εσωτερικά, χτίζεται με την πάροδο του χρόνου και βασίζεται σε ικανότητες. Κάθε νέα ικανότητα καθιστά δυνατά νέα επίπεδα ανεξαρτησίας. Κάθε φορά που ένα παιδί κατακτά κάτι, αυτή η μαεστρία οδηγεί σε νέες δυνατότητες».

Αλλά είναι άλλο να το καταλαβαίνεις αυτό και άλλο πράγμα να το αντιμετωπίζεις αυτή τη στιγμή και να διατηρείς την αρμονία. Είναι ενσωματωμένο στα νήπια και τα παιδιά προσχολικής ηλικίας ότι μπορούν να είναι αυτόνομα. Το πρόβλημα είναι ότι δεν είναι ιδιαίτερα ικανοί για ορθολογική λήψη αποφάσεων. Έτσι, ακόμα κι αν μπορούν να ντυθούν μόνα τους (κάπως ), εξακολουθούν να χρειάζονται βοήθεια για να κάνουν επιλογές για το τι πρέπει να φορέσουν ή να περιορίσουν όλες τις επιλογές τους.
Δείτε πώς να κάνετε το παιδί σας να ντυθεί (χωρίς μάχη)

Η Julia King, συν-συγγραφέας του How to Talk So LITTLE Kids Will Listen, λέει ότι μια στρατηγική είναι να δίνετε σε ένα παιδί όλες τις πληροφορίες ώστε να αποφασίσει τι να κάνει, δίνοντάς του την ανεξαρτησία που λαχταρά και την ευκαιρία να αναπτυχθεί στις ικανότητές του.





Τρία απλά βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση μπορούν να κάνουν τη διαφορά μεταξύ ενός ξεσπάσματος ή μιας νίκης για όλους:

Αναγνωρίστε τα συναισθήματα για να συνδεθείτε και να ηρεμήσετε: «Μου φαίνεται ότι είσαι θυμωμένο που βρέχει σήμερα επειδή θέλεις να φορέσεις σανδάλια».

Προσφέρετε επιλογές: «Βλέπω κόκκινα αθλητικά παπούτσια και μπλε μπότες βροχής. Και τα δύο είναι καλά για τις βροχερές μέρες. Ποιο θα ήθελες να φορέσεις;»

Προσκαλέστε τα να λύσουν προβλήματα μαζί σας: «Χρειάζομαι να κρατάς τα πόδια σου στεγνά ενώ εσύ θέλεις να μπορείς να κουνάς τα δάχτυλά σου. Έχεις ιδέα για το πώς μπορούμε να κάνουμε και τα δύο;»

Ο γιος μου πρότεινε να φορέσει τις μπότες βροχής στο αυτοκίνητο και μετά στο νηπιαγωγείο, να φορέσει τα σανδάλια πάνω από τις κάλτσες του. Είχε την ελευθερία επιλογής να κουνάει τα δάχτυλά του όλη μέρα και είμαι σίγουρη ότι τα βρεγμένα πόδια δεν θα είναι λόγος για κρυολόγημα. Ήταν ένα win-win που του έδωσε την αυτονομία που διατήρησε και ενίσχυσε τη σχέση μας – μια δεξιότητα που χρησιμοποιούμε μέχρι σήμερα.

Συμπέρασμα: Η άρνηση του μικρού σας να ντυθεί δεν είναι δικό σας λάθος, μαμά. Αλλά είναι δική σας δουλειά να βοηθήσετε να καλλιεργήσει τη φυσική τους ώθηση να είναι ανεξάρτητο. Την επόμενη φορά που θα τσακωθεί για να ντυθεί, ξεκινήστε δοκιμάζοντας ένα από τα παραπάνω βήματα και δείτε τι θα συμβεί.



ΠΗΓΗ:

https://childit.gr/%ce%b1%cf%85%cf%84%ce%ac-%cf%84%ce%b1-%ce%b1%cf%80%ce%bb%ce%ac-%ce%b2%ce%ae%ce%bc%ce%b1%cf%84%ce%b1-%cf%80%cf%81%ce%bf%cf%82-%cf%84%ce%b7-%cf%83%cf%89%cf%83%cf%84%ce%ae-%ce%ba%ce%b1%cf%84%ce%b5%cf%8d/(accessed 12.11.24)

×

Το τραύμα του διασώστη

 - Αναρωτηθήκατε ποτέ πώς νιώθει αυτός που σώζει τις ζωές των άλλων;
Πώς αντέχουν την ψυχολογική πίεση και την διαρκή επαφή με τον κίνδυνο και τον θάνατο και μάλιστα σε ακραίες καταστάσεις όπως πχ το προσφυγικό; Η ψυχολογική υποστήριξη που χρειάζονται και η ζωή τους "μετά"...
Κατερίνα Πρίφτη




Χριστίνα Ψαρρά, συντονίστρια ομάδας έρευνας και διάσωσης στον Μόλυβο της Λέσβου την περίοδο 2015-2016. Σήμερα είναι υπεύθυνη της Μονάδας Επιχειρησιακής Έρευνας των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, με έδρα τις Βρυξέλλες.
CHRISTINA PSARRA




Επιζώντες και διασώστες. Εκείνοι που σώθηκαν και εκείνοι που τους έσωσαν ή, κάποιες φορές, προσπάθησαν αλλά δεν πρόλαβαν ή δεν τα κατάφεραν. Άνθρωποι που μοιράζονται μια περιπέτεια ζωής από διαφορετική θέση. Με τον πρώτο να κουβαλά για πάντα μια τραυματική εμπειρία και τον δεύτερο να καλείται να σηκώσει ένα δυσβάσταχτο ψυχικό φορτίο, συχνά δύσκολα διαχειρίσιμο, που αφήνει το αποτύπωμά του σε βάθος χρόνου. Γιατί είναι εκείνος που απλά αισθάνεται πως κρατά στα χέρια του μια ζωή. Συχνά και πολύ περισσότερες.


Αυτός ο άγνωστος που είναι εκεί όταν τον έχουμε πιο πολύ ανάγκη καλείται μάλιστα να εκτεθεί, κατ’ επιλογή ξανά και ξανά σε ανάλογες εμπειρίες και συναισθήματα και να υποβληθεί σε αντίστοιχες στρεσογόνες καταστάσεις. Το πιο ακραίο ίσως παράδειγμα αυτής της ψυχοφθόρας επανάληψης το ζουν σήμερα όσοι επιχειρούν στη Μεσόγειο προσπαθώντας να σώσουν πρόσφυγες ενώ το έζησαν πιο πριν, με απίστευτη ένταση οι διασώστες που επιχειρούσαν στα ελληνικά νησιά την περίοδο της κορύφωσης των αφίξεων προσφύγων την περίοδο 2015-2016.


Η Χριστίνα Ψαρρά, συντονίστρια ομάδας έρευνας και διάσωσης των Γιατρών Χωρίς Σύνορα την συγκεκριμένη περίοδο στον Μόλυβο της Λέσβου, έζησε εκείνες τις ατελείωτες ημέρες «που όταν ανοιγόσουν στη θάλασσα έβλεπες στο βάθος μαύρα στίγματα. Παντού. Αμέτρητα. Ήταν μικρές βάρκες ή πνευστές σχεδίες».


Ξανά και ξανά άκουγε τις κλήσεις ανθρώπων για βοήθεια. «Δεν καταλάβαινες τι έλεγαν. Σπάνια μιλούσαν αγγλικά. Αλλά ήξερες. Άκουγες την απόγνωση, τα ουρλιαχτά, τα κλάματα» αφηγείται μιλώντας στην HuffPost Greece. Φωνές και κραυγές που όπως λέει «δεν θα ξεχάσω ποτέ». Και όταν το σκάφος της ΜΚΟ προσέγγιζε μια βάρκα οι ήχοι της απελπισίας έδιναν τη θέση τους σε εικόνες απόγνωση. «Σε άρπαζαν από παντού. Ήσουν η σανίδα σωτηρίας τους. Συχνά έβαζαν μπροστά τα παιδιά, τα μωρά. Δεν ήξεραν ποιος πλησίαζε, ούτε τις προθέσεις τους. Τα σήκωναν ψηλά για να τα πάρεις πρώτα αλλά και για να σου δείξουν πως υπάρχει άμεση ανάγκη βοήθειας».






Μια επιτυχής διάσωσης όμως δεν είναι κάτι δεδομένο. Βάρκες ανατρέπονταν. Άψυχα κορμιά συλλέγονταν από τη θάλασσα. Προσπάθειες ανάνηψης δεν απέδιδαν. Και τότε η απελπισία και ο φόβος συνοδευόταν από θάνατο και θρήνο.


Πώς αντέχει κάποιος να ανοίγεται κάθε μέρα στη θάλασσα και να έρχεται αντιμέτωπος ξανά και ξανά με τέτοιες εικόνες; Πως προστατεύεται; Ποιες είναι οι δικλείδες ασφαλείας του, ποιο το ψυχολογικό αποτύπωμα που αφήνουν όλες αυτές οι εμπειρίες και επιστρέφει στην «κανονικότητα» της δική του ζωής;


Πρώτα θα πρέπει να κατανοήσουμε την ιδιαιτερότητα της ίδιας της αποστολής των διασωστών αλλά και των ανθρώπων που έχουν ταχθεί σε αυτή. Όπως λέει η ψυχολόγος και η πρώην υπεύθυνη δραστηριοτήτων ψυχικής υγείας των ΓΧΣ, Αλίκη Μεϊμαρίδου οι άνθρωποι αυτοί «αφενός διακατέχονται από ένα πολύ ισχυρό κίνητρο να προσφέρουν βοήθεια και αφετέρου βλέπουν τις προσπάθειες τους συχνά να ακυρώνονται, να αναιρούνται, να εμποδίζονται εξαιτίας, εν προκειμένω των μεταναστευτικών πολιτικών που εφαρμόζονται. Διακατέχονται συχνά από ένα αίσθημα ματαίωσης».


Ειδικότερα μάλιστα όπως συμπληρώνει η κ.Ψαρρά στην περίπτωση της προσφυγικής κρίσης στην Ελλάδα υπήρχαν και δύο επιπλέον επιβαρυντικοί παράγοντες που γεννούσαν απογοήτευση και θυμό. «Πάντα σε αποστολές διαχείρισης ανθρωπιστικών κρίσεων πχ σε εμπόλεμες ζώνες βιώνεις ένα αίσθημα ματαιότητας των πράξεών. Η κρίσιμη διαφορά εδώ είναι πως αφενός δεν περιμέναμε να βρεθούμε να μπροστά στην κατάσταση που βρήκαμε στα νησιά και κατά δεύτερον όλα αυτά συνέβαιναν στη χώρα μας. Δεν μπορούσα να αποδεχθώ ότι τα πράγματα ήταν τόσο χάλια, πως στις ακτές της Λέσβου βλέπαμε ανθρώπους να πεθαίνουν σε απόσταση λίγων ναυτικών μιλίων από την ακτή. Τα βράδια δεν κοιμόμασταν σε ένα hat σε κάποια εμπόλεμη περιοχή. Ήμασταν στην Ελλάδα, σε μια ευρωπαϊκή χώρα που η πρόσβαση σε υλικούς και ανθρώπινους πόρους…Τίποτα δεν μας είχε προετοιμάσει για κάτι τέτοιο».


Αλίκη Μεϊμαρίδου, ψυχολόγος πρώην υπεύθυνη δραστηριοτήτων ψυχικής υγείας στους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα.




Πρόσθετα σε αυτή την άρνηση ή και απόγνωση υπάρχουν τα συναισθήματα που βιώνουν κατά κανόνα οι διασώστες σε τέτοιες επιχειρήσεις. Όπως επισημαίνει η κ.Μεϊμαρίδου οι άνθρωποι αυτοί έρχονται σε επαφή με τον άμεσο κίνδυνο για τις ζωές εκείνων που θέλουν να σώσουν. Είναι μια κατάσταση ψυχοφθόρα, η ψυχολογική πίεση μεγάλη. «Είδαν ανθρώπους νεκρούς να επιπλέουν στη θάλασσα…Έζησαν μια εξαιρετικά τραυματική εμπειρία. Σωματική - αφού οι συνθήκες σπάνια είναι ιδανικές - όσο και ψυχική».


Ο θρήνος είναι ένα από τα βασικότερα συναισθήματα που βαραίνει την ψυχολογία ενός διασώστη αφού βιώνει έντονα την απώλεια εκείνου που δεσμεύτηκε να σώσει. Το γεγονός δε ότι οι επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης είναι πολύωρες και στην περίπτωση του προσφυγικού είχαν μια καθημερινή επανάληψη, γιγαντώνει αυτές τα συναισθήματα. «Θρηνείς για εκείνους που δεν μπόρεσες να βοηθήσεις, που χάθηκαν, για τους γονείς που έχασαν το παιδί τους και έπρεπε να τους παρηγορήσεις...Περιβάλλεσαι από θάνατο και θρήνο», λέει η κ.Ψαρρά.


Και από κοντά έρχονται οι ενοχές, που όσο παράλογο και εάν ακούγεται είναι ένα πολύ κοινό συναίσθημα στους διασώστες σύμφωνα με την ψυχολόγο. «Είναι η ενοχή του επιζήσαντα και είναι κοινή σε αυτούς που διασώθηκαν και στους διασώστες».


Γιατί όμως ενοχές και αμφιβολίες; Είναι η ερώτηση στην κ.Ψαρρά. «Γιατί αν και έχεις κάνει το καλύτερο που μπορούσες πάντα όταν είσαι μέσα σε αυτή την κατάσταση βασανίζεσαι δεν μπορείς παρά να αναρωτιέσαι ”τι άλλο μπορώ να κάνω;»”, ”κάνω αρκετά;”, ”θα ήταν καλύτερά εάν…;”».


Και βέβαια αυτές οι σκέψεις και τα συναισθήματα γίνονται πολύ πιο έντονα γιατί σε τέτοιες καταστάσεις δεν υπάρχει ο απαιτούμενος χρόνος στο άτομο να βιώσουν το τραυματικό γεγονός που έζησαν, να θρηνήσουν. Εδώ ο χρόνος είναι εχθρός, και οι ανάγκες πιεστικές.

Μαζί με τις ενοχές και τον θρήνο, έρχεται όμως από κοντά και ο θυμός. «Κουβαλάς πολύ θυμό, πολύ οργή. Ξεσπάς σε άλλα πράγματα χωρίς λόγο. Και δεν το καταλαβαίνεις καν όταν το κάνεις» λέει η κ.Ψαρρά.





Αν και έχουν περάσει τρία χρόνια πια καθώς καθώς ξαναφέρνει στη μνήμη της εκείνες τις μέρες η φωνή της έχει μια περίεργη ένταση, σαν αυτή ενός ανθρώπου που βιάζεται να κάνει κάτι γιατί είναι ζήτημα ζωής ή θανάτου. Όπως όταν το σκάφος της ΜΚΟ επέστρεψε για ανεφοδιασμό και αλλαγή βάρδιας στο λιμάνι αλλά «όταν έδενε μας έπιανε μία βιασύνη. Θέλαμε να γίνουν όλα γρήγορα. Θέλαμε να είμαστε συνέχεια εκεί».


Πώς λειτουργούσε όμως όταν ήταν «εκεί»; Οι βάρκες, όπως λέει έρχονταν επί μήνες, 24 ώρες το 24ωρο. Το σκάφος των ΓΧΣ ήταν στο νερό μέρα-νύχτα. Οι βάρδιες 12ωρες και όλες εκείνες τις ώρες «που επιχειρείς δεν σκέφτεσαι. Είσαι απλά μια μηχανή. Μαζεύεις στο σκάφος όσους μπορείς να μεταφέρεις, δένεις τη βάρκα τους και τη ρυμουλκείς μέχρι το λιμάνι μαζί με τους υπόλοιπους». Μοιάζει να υπάρχει ένα περίεργο αλλά αναγκαίο για την επιτυχής έκβαση της αποστολής «μπλοκάρισμα» των συναισθημάτων. Απλά αντιδράς. «Μια φορά από μια βάρκα μας πέταξαν, κυριολεκτικά μας πέταξαν στον αέρα, ένα μωρό. Έγινε αυτό μπροστά τα μάτια μου αλλά εκείνη τη στιγμή δεν το κατέγραψα. Δεν συνειδητοποίησα τι είχε γίνει. Μετά αναφέρθηκε από συναδέλφους και πήγα και είδα το βίντεο, γιατί καταγράφουμε τις διασώσεις. Είδα αμέτρητες φορές αυτό το βίντεο. Το έβλεπα ξανά και ξανά αλλά δεν το πίστευα. Ακόμη δεν το πιστεύω».


Και μετά; Παύεις να λειτουργείς σαν «μηχανή»...


«Άνθρωποι οι οποίοι αφιερώνονται σε τέτοιες επιχειρήσεις δυσκολεύονται να δώσουν στον εαυτό τους τον απαιτούμενο χρόνο για να ξεκουραστούν και να επεξεργαστούν τα συναισθήματά τους. Το συναντάμε αυτό γενικότερα στους ανθρώπους έχουν ως βασικό κίνητρό το ”εγώ είμαι εδώ για βοηθήσω όσους περισσότερους μπορώ” τονίζει η κ.Μεϊμαρίδου συμπληρώνοντας πως συχνά δεν αντιλαμβάνονται, δεν θέλουν να δεχθούν πως ήρθε η στιγμή να σταματήσουν για ένα διάστημα. «Και εδώ απαιτείται ένας λεπτός χειρισμός καθώς αυτός που θα επισημάνει αυτή την ανάγκη θα πρέπει να το κάνει με το τρόπο που δεν θα φανεί σαν να αποδομεί την προσπάθεια και την προσφορά του διασώστη».


Όσο δύσκολο και εάν είναι, θεωρείται ως μια «απαραίτητη προληπτική δράση» και ο ρόλος των άλλων μελών της ομάδας είναι σημαντικός όσο και η εναλλαγή του προσωπικού.


Χριστίνα Ψαρρά, συντονίστρια ομάδας έρευνας και διάσωσης στον Μόλυβο της Λέσβου την περίοδο 2015-2016. Σήμερα είναι υπεύθυνη της Μονάδας Επιχειρησιακής Έρευνας των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, με έδρα τις Βρυξέλλες.
CHRISTINA PSARRA


Αλίκη Μεϊμαρίδου, ψυχολόγος πρώην υπεύθυνη δραστηριοτήτων ψυχικής υγείας στους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα.


«Αυτό που θυμίζουμε πάντα», αναφέρει η κ.Μεϊμαρίδου «είναι το παράδειγμα του αεροπλάνου. Η αεροσυνοδός μας συμβουλεύει πως σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης ο ενήλικας πρέπει να φορέσει πρώτος τη μάσκα οξυγόνου και μετά να βοηθήσει τον διπλανό του ακόμη και το παιδί του. Έτσι και οι διασώστες για να είναι πραγματικά χρήσιμοι. Φροντίζεις πρώτα τον εαυτό σου, την ομάδα…Η σωστή λειτουργία της ομάδας και ο ρόλος των μελών της ομάδας είναι καταλυτικοί παράγοντες».



Άλλο όμως να το λες και άλλο να το κάνεις. «Είναι πάρα πολύ δύσκολο να δεχθείς πως πρέπει να κάνεις ένα διάλειμμα. Πώς μπορεί να είσαι αρνητικός, ευερέθιστος, πως χάνεις εύκολα την υπομονή σου, πως είσαι αψύς. Στο λέει ένας άνθρωπος που εμπιστεύεσαι αλλά αυτό δεν το κάνει πιο εύκολο. Πρέπει όμως αν γίνει. Να πάρεις το χρόνο σου, να αντιμετωπίσεις τον εσωτερικευμένο θυμό και την οργή σου να κοιτάξεις κατάματα πράγματα για το εαυτό σου που δεν τα βλέπεις . Θέλει κουράγιο».


Όπως επισημαίνει η κ.Μερϊμαρίδου στους ΓΧΣ, υπάρχουν δομημένες διαδικασίες και ένα σύστημα για να προστατεύεται η ομάδα και ανάλογα με τις συνθήκες και τα προβλήματα που μπορεί να υπάρχουν αναζητείται ο πιο ευέλικτος τρόπος για να λαμβάνουν οι διασώστες - όπως και όλοι οι εργαζόμενοι- την απαραίτητη υποστήριξη, άμεσα αλλά και μακροπρόθεσμα.


Για παράδειγμα όταν υπάρχει ένα κρίσιμο γεγονός ή διαπιστώνονται δυσκολίες στην ομάδα, ο υπεύθυνος αυτής ενημερώνει και υπάρχει μέριμνα για άμεση παρέμβαση σε ομαδικό επίπεδο. «Το σύνολο της ομάδας, που μετείχε σε μια δύσκολη επιχείρηση συγκεντρώνεται και ξεκινά μια διαδικασία υποστήριξης των μελών της. Ή μπορεί να γίνει και με λιγότερα άτομα ενώ υπάρχει η δυνατότητα ένας διασώστης να ζητήσει να μία ατομική συνεδρία. Στις ομαδικές, που είναι υποχρεωτικές, ηγείται ένας ψυχολόγος ή μπορεί να ηγηθεί ένας συντονιστής πεδίου που έχει λάβει ειδική εκπαίδευση για να χειρίζεται τέτοια περιστατικά». Συχνά δε σε ένα κρίσιμο περιστατικό μπορεί να κληθεί να βοηθήσει ένας εξωτερικός ψυχολόγος, που δεν είναι δηλαδή εργαζόμενος στου ΓΧΣ.


ALESSANDRO PENSO/MSF/GREENPEACE


Ακόμη βέβαια και σε μια τέτοια διαδικασία οι ενοχές δεν εγκαταλείπουν τον διασώστη. «Σκέφτεσαι ότι η βάρκα είναι στο λιμάνι και όχι έξω στη θάλασσα όπου υπάρχει ανάγκη. Και νιώθεις πάλι ενοχές. Αλλά είναι επίσης κάτι που πρέπει να γίνει» λέει η κ.Ψαρρά η οποία θυμάται μια τέτοια συζήτηση με ψυχολόγο.



«Θυμάμαι πολλά από όσα μου είπε όπως θυμάμαι και τον θυμό που είχα μέσα μου. Ήμουν οργισμένη. Δεν μπορούσα να δεχθώ ότι άνθρωποι πέθαιναν μπροστά στα μάτια μου. Με βοήθησε να διαχειριστώ όλα όσα ένιωθα και κυρίως να βάλω σε μια σειρά τις σκέψεις μου. Και έχεις πολλά να σκεφτείς σε ένα περιβάλλον όπου οι συνθήκες δεν σου επιτρέπουν να το κάνεις».


Και κάποια στιγμή φεύγεις από αυτό το περιβάλλον. Έχοντας στις βαλίτσες σου όχι μόνο προσωπικά αντικείμενα αλλά και όλο αυτό το ψυχικό φορτίο.


Αναζητάς μια ισορροπία αλλά δεν είναι εύκολο. «Οι δικοί σου προσπαθούν να καταλάβουν αλλά δεν μπορούν. Δεν φταίνε. Απλά δεν μπορούν. Αυτό που βοηθάει είναι ότι μοιραζόμαστε τις σκέψεις μας και όσα νιώθουμε με άτομα που έχουν τα ίδια βιώματα. Μπορεί τώρα, τρία χρόνια μετά η ομάδα που ήταν τότε στη Λέσβο να είναι σκορπισμένη σε 10 γωνιές του πλανήτη αλλά δεν ξεπερνάς ποτέ πλήρως αυτό που βίωσες και ένας άλλος, με τον οποίο το πέρασες μαζί, κουβαλάει το ίδιο φορτίο».


Με τον καιρό βέβαια καταλαβαίνει πως «πρέπει να βρεις έναν τρόπο να διατηρήσεις το υγιές κομμάτι της ζωής σου. Βέβαια ξέρεις πως δεν θα είσαι ποτέ ξανά ο ίδιος. Σου παίρνει καιρό για να απολαύσεις ξανά πράγματα που πριν σε ευχαριστούσαν, απλά πράγματα που είναι όμως η πηγή χαράς της ζωής μας ενώ παράλληλα μπορείς να γίνεις και πολύ κυνικός. Όλα όσα έζησα έρχονται ξανά και ξανά πίσω στο μυαλό μου. Σε ανύποπτο χρόνο και τόπο. Τις πιο απίθανες στιγμές».


Οι τελευταίες κουβέντες της κ.Ψαρρά είναι για πρόσφυγα στη Λέσβο. «Βγήκε από τη βάρκα βρεγμένος. Τα ρούχα του, τα μαλλιά του έσταζαν. Πήγε σε ένα καφενείο, παρήγγειλε ένα ζεστό τσάι. Πλήρωσε και αμέσως μετά ξεκίνησε, βρεγμένος όπως ήταν να περπατάει για τον επόμενο προορισμό του…».



Αναρωτιέμαι πόσο μοιάζει ένας διασώστης, όπως η Χριστίνα Ψαρρά, με αυτόν τον πρόσφυγα.

ΠΗΓΗ:

https://www.huffingtonpost.gr/entry/to-traema-toe-diasoste-anarotethekate-pote-pos-niothei-aetos-poe-sozei-tis-zoes-ton-allon_gr_5d4aa14ee4b01e44e4731301(accessed 5.11.24)