Selfish And Combative People Don’t Actually Get Ahead At Work

By Emily Reynolds

In popular culture, there’s an idea that lots of successful people are… well, not that nice. From Glengarry Glen Ross to The Apprentice, there’s a litany of bad bosses and aggressive success stories in film and television. The message seems to be that to get ahead you need to ditch the niceties and think about number one.

This stereotype might not reflect what’s really going on, however. In a new longitudinal study published in PNAS, a team from the University of California, Berkeley and Colby College tracked individuals over a fourteen year period, looking to see what became of those who were more disagreeable (not a cohort many of us would particularly long to be in).

They found that selfish, combative, and manipulative people have no real advantage at work — not because there are no benefits to such behaviour, but because its positive and negative impacts cancel each other out.



In the first study, Cameron Anderson and colleagues measured the Big Five personality traits of 457 participants during their university years. Then fourteen years later, when those participants were in the workforce, the team assessed participants’ power in the organisation, their view of their influence in the workplace, and organisational culture — how aggressive, criticising, political or selfish a participant felt it was.

Those who were most disagreeable at the first measurement did not have more power at the second, regardless of their age, gender or ethnicity — suggesting that selfishness and aggression do not result in higher levels of power or attainment.

In the second study, the team looked more closely at workplace behaviours in another group which had been followed in a similar way. Behaviours were grouped into four categories: dominant behaviour (e.g. “I am willing to bully others to achieve important goals”), political behaviour (e.g. “I build alliances with important people”), communal behaviour (e.g. “I care about others’ wellbeing”) and competent behaviour (e.g. “I make important contributions to my team’s success”). Importantly, coworkers also rated participants on these same workplace behaviours, as well power and organisational rank.

Coworker ratings largely agreed not only with one another but also with participants’ own ratings of themselves, suggesting that self-insight was fairly accurate. And the results showed that those who engaged in more dominant, political, communal and competent behaviour had higher levels of power. Personality-wise, people who were more extraverted 14 years previously engaged more in each of these categories, doing “everything right”, as the team put it, to attain higher power. Those with disagreeable personalities, however, only engaged in more dominant behaviours — and fewer communal ones.

So whilst dominant behaviour might get you ahead in some ways, it’s clear that other, more prosocial, types of behaviour are also a key part of the process. If you’re a disagreeable person, being selfish might enhance your power to some extent, but failing to be generous and kind can cancel this out.

This might not be the case, however, in certain environments — if you work in an industry where prosocial behaviour is neither valued nor particularly useful, disagreeable people may be more likely to reach positions of power.

Future research could take the opposite approach: do people become more selfish and disagreeable once they’re in positions of power, and do those kinds of traits help them keep it? It may be that power really does corrupt — or we might find that it’s mere tropes around aggression that perpetuate the myth that nice guys finish last.

SOURCE:

https://digest.bps.org.uk/2020/09/28/selfish-and-combative-people-dont-actually-get-ahead-at-work/#more-40407(accessed 29.9.20)

Ορέστης Γιωτάκος - Νευροβιολογία Συναισθηματικού Τραύματος

https://www.youtube.com/watch?v=-1J-OiL2AAE&list=PLTNrq5FXTF7oNal_6mwsgUDncSuC6KJ_J&index=1(accessed 25.9.20)

Μετάβαση στο…δημοτικό!

Νέλλη Φλωρεντίν Συμβουλευτική Ψυχολόγος, MA, EdM, Οικογενειακή Ψυχοθεραπεύτρια  








Το πέρασμα από το Νηπιαγωγείο στο Δημοτικό αποτελεί μια μεταβατική περίοδο για τους μικρούς μαθητές. Χρειάζεται να προσαρμοστούν πιθανώς σε ένα καινούριο σχολείο με αρκετά καινούρια άτομα αλλά και σε ένα πιο επιβαρυμένο πρόγραμμα με περισσότερες απαιτήσεις και υποχρεώσεις.

Σίγουρα, μόνο το γεγονός ότι πρέπει να εξοικειωθούν με ένα καινούριο και άγνωστο περιβάλλον μπορεί να είναι αρκετά στρεσογόνο. Επιπλέον, είναι και μια περίοδος κατά την οποία τα παιδιά αρχίζουν να γίνονται πιο αυτόνομα και να κάνουν περισσότερα πράγματα μόνα τους.

Έτσι, ακόμα και αν η μετάβαση στο Δημοτικό απαιτεί μια περίοδο προσαρμογής, το σχολείο δίνει αναμφισβήτητα την ευκαιρία στα παιδιά να αποκτήσουν γνώσεις, να εξασκήσουν τις κοινωνικές τους δεξιότητες, να μάθουν να τηρούν όρια και κανόνες και να γίνονται πιο ανεξάρτητα. Ευτυχώς, τα παιδιά αρκετά γρήγορα ανακαλύπτουν και απολαμβάνουν όσα πράγματα μπορεί να τους προσφέρει το πλαίσιο του σχολείου!

Η μεταβατική αυτή περίοδος μπορεί να είναι στρεσογόνα αλλά και γεμάτη ανάμικτα συναισθήματα και για τους γονείς των παιδιών. Από τη μία, αγχώνονται για την προσαρμογή των παιδιών τους στο σχολείο και από την άλλη, δυσκολεύονται να βλέπουν τα παιδιά τους να μεγαλώνουν και να γίνονται πιο «ανεξάρτητα»! Οι γονείς χρειάζεται να επεξεργάζονται αυτά τα συναισθήματα που είναι αναμενόμενα ειδικά σε περιόδους που τα παιδιά αλλά και όλη η οικογένεια περνούν σε μια διαφορετική φάση ζωής.


Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς για να διευκολύνουν αυτή τη μετάβαση;
Προετοιμάστε τα παιδιά σας ώστε να ξέρουν τι να περιμένουν από αυτή τη σχολική χρονιά πχ. ποιο θα είναι το πρόγραμμα, τι μαθήματα θα κάνουν, ποιος/ποια θα είναι ο/η δάσκαλος/δασκάλα, ποιοι θα είναι οι συμμαθητές του, κ.α
Θέστε κάποια όρια από την αρχή ώστε τα παιδιά να γνωρίζουν τους κανόνες του σχολείου και τις δικές τους υποχρεώσεις και καθήκοντα. Παρόλο αυτά, μην τα βομβαρδίζετε με τις δικές σας ανησυχίες και προσδοκίες, όπως πχ ότι πρέπει να είναι πολύ καλοί μαθητές!
Ειδικά τον πρώτο καιρό, που πιθανώς να είναι μια περίοδος προσαρμογής, αποδεχτείτε τα δύσκολα συναισθήματα που μπορεί να βιώνουν και ενθαρρύνετε τα να μιλήσουν για αυτά.
Δείξτε ενδιαφέρον και ενθουσιασμό για τις σχολικές εμπειρίες που μοιράζονται μαζί σας. Μπορείτε να μιλήσετε κι εσείς για τις δικές σας εμπειρίες ως μαθητές…
Εκμεταλλευτείτε κάθε ευκαιρία και βοηθήστε τα παιδιά σας να εξασκήσουν τις γνώσεις και δεξιότητές τους μέσα από συζήτηση, παιχνίδια και ευχάριστες δραστηριότητες.
Διασφαλίστε μια καλή συνεργασία και επικοινωνία με τους δασκάλους και τους γονείς άλλων παιδιών μιας και μπορεί να αποτελέσουν ένα χρήσιμο υποστηρικτικό δίκτυο.
Κάθε μετάβαση μπορεί να προκαλέσει άγχος αλλά μπορεί να αποτελέσει και μια πηγή χαράς και ενθουσιασμού! Καλή σχολική χρονιά!

ΠΗΓΗ:

https://www.psychologynow.gr/arthra-psyxologias/sxoleio/sxoliki-psyxologia/9404-metavasi-sto-dimotiko.html(accessed 24.9.20)

Pro-Environmental Beliefs Are Less Likely To Lead To Action Among Those Who Believe In A Controlling God

By Emma Young

We all know that it’s vital that we take action to reduce the harm we do to the environment. So understanding the barriers to such action is critical, too. A new paper, published in Personality and Social Psychology Bulletin, identifies a potentially important one: when people believe that it’s important to protect the environment, they’re less likely to act on those beliefs if they’re more religious.



Kimin Eom at Singapore Management University and colleagues studied Americans — and when they talk about people being “religious”, they’re really talking about being Christian. These caveats are important to highlight up front.

In the first of three studies, the team analysed pre-existing data on a nationally representative sample of 3,052 US adults. They looked specifically at answers to three categories of questions. Firstly, questions assessed how strongly an individual endorsed the ideas that a) the world is getting hotter; and b) human activity is an important driver of this. Secondly, questions related to “religiosity” — a) their belief in the importance of religion; and b) how often they attend religious services. Finally, the team looked at responses to questions that assessed their level of support for pro-environmental policies.

The researchers found that climate change beliefs predicted support for pro-environmental policy less strongly among individuals higher in religiosity. In other words, “These results supported the idea that environmental beliefs are less in line with pro-environmental support among those who are more, relative to less, religious.” These results held even when team took into account/controlled for a range of demographic variables, including political orientation, gender, income, education, age and ethnicity.

In a second study, the team dug deeper into this finding. A total of 424 US students, half from a Christian college and half from a non-religious public university, both in California, completed a series of questionnaires. The first scale explored the extent to which they believed in climate change. The second measured religiosity. The third measured how strongly the participants believed in a “controlling god” — a god who has a plan and controls events in the world. They were then asked to report how often they would perform six environmentally friendly behaviours (such as buying green products instead of regular products and unplugging appliances at night) over the next six months.

The participants also gave demographic data — and a few potentially important differences between the groups stood out. Namely, the Christian college students were more likely to be Republican and there were fewer women in the Christian group. The team took these group differences into account in their analysis, which revealed that higher religiosity was associated with a stronger belief in a controlling god — and it was the strength of this belief (rather than religiosity per se) that affected their intentions to act in a more environmentally friendly way. (Those with the strongest beliefs in a controlling god were the least likely to indicate that they’d be engaging in such behaviours.)

Why should this be the case? The authors argue that, if you believe that a god controls what happens in the world, you are less likely to think that any actions that you take will change any given outcome — and so you are less likely to change your behaviour.

The results from these studies were correlational, however. To explore the idea that belief in a controlling god makes people less likely to act to help the environment, the team ran a third study with 730 Christians. The team measured their environmental beliefs as before. Half then read a passage that described God as the ultimate controller of the world. This was designed to prime them with the idea that God is controlling. The other read an article about why Pluto had been declassified as a planet (a text chosen to have no influence on attitudes to God). Participants also rated the extent to which four adjectives (controlling, commanding, caring, compassionate ) described a god. Next, their intentions to behave in a pro-environmental way were assessed (as in the previous study) and they provided demographic data.

Climate change beliefs predicted intentions to behave pro-environmentally less strongly when a participant had a stronger concept of God as being controlling. Or to put it another way, believing in a controlling god “weakens the association between environmental beliefs and pro-environmental support”. This study confirms that it’s the belief in a controlling god, rather than a belief in God per se, that weakens that association, the team argues.

As already noted, though, the religious people in this study were Christians, and they were all American. So the findings may or may not extend to people with other religious beliefs. Also, these studies featured a lot of self-report and assessments of “intention” to act. It would of course be interesting to know whether belief in a controlling god makes any difference to actual, real world behaviour.

However, as the researchers also point out, when it comes to understanding which sociocultural factors influence environmental attitudes and behaviour, there is still a lot to learn. This work at least starts to plug part of that gap.




SOURCE:

https://digest.bps.org.uk/2020/09/23/pro-environmental-beliefs-are-less-likely-to-lead-to-action-among-those-who-believe-in-a-controlling-god/#more-40369(accessed 23.9.20)

Τι εννοούμε με τον όρο «Συμβουλευτική Γονέων»;

Δήμητρα Ρούκη
Παρά την ονομασία της, η συμβουλευτική δεν είναι ένα «μάθημα», ούτε μία σειρά συμβουλών. Η συμβουλευτική γονέων είναι η συνεργασία των γονέων με έναν ειδικό, με σκοπό να βοηθήσουν στην αναγνώριση και τη διαχείριση των δυσκολιών του παιδιού τους, έτσι ώστε να βελτιωθεί η ψυχοσυναισθηματική κατάστασή του και κατά συνέπεια η συμπεριφορά του.
Τα παιδιά συνήθως δε μπορούν να ξεπεράσουν τα όποια προβλήματα μόνα τους. Σε κάποιες περιπτώσεις, χρειάζεται μία εξατομικευμένη θεραπεία του ίδιου του παιδιού, με παράλληλη βοήθεια προς τους γονείς. Σε άλλες περιπτώσεις, είναι πιθανό να αρκεί μόνο η συμβουλευτική γονέων για την αντιμετώπιση του προβλήματος.
Η συμβουλευτική μπορεί να φανεί χρήσιμη στους γονείς βοηθώντας τους να αποδεχτούν το παιδί τους και να το στηρίξουν σε μια δύσκολη φάση, δίνοντας έμφαση και σε άλλες πλευρές της προσωπικότητας του και της ζωής του, όπως στην ενίσχυση της αυτοεκτίμησής του. Με τους κατάλληλους χειρισμούς, ο πατέρας και η μητέρα μπορούν να ενθαρρύνουν έμπρακτα το παιδί τους να ωριμάσει συναισθηματικά, ώστε να είναι σε θέση να αντιμετωπίζει τις απογοητεύσεις της καθημερινότητας και να αποκτήσει μεγαλύτερη αυτονομία.
Κατά τον Erikson, τα παιδιά διέρχονται από μια σειρά ψυχοκοινωνικών σταδίων, όπου είναι σημαντικό στο κάθε στάδιο το παιδί να έχει επιλύσει την αναπτυξιακή κρίση με επιτυχία. Ας τα δούμε ανά έτη:
Θεμελιώδης εμπιστοσύνη vs Δυσπιστία (1ο έτος): Το άτομο βρίσκεται σε πλήρη εξάρτηση από τα πρόσωπα του άμεσου περιβάλλοντός του. Αν το βρέφος νιώθει ότι οι ανάγκες του ικανοποιούνται μόλις προκύψουν και ότι οι γονείς του και το άμεσο περιβάλλον τού εξασφαλίζουν άφθονη αγάπη και περιποίηση, αναπτύσσει το συναίσθημα της βασικής εμπιστοσύνης, της ασφάλειας και της αισιοδοξίας. Αν όμως νιώθει ότι το περιβάλλον του το παραμελεί, αναπτύσσει το συναίσθημα της δυσπιστίας προς τους άλλους, της καχυποψίας και της ανασφάλειας. Έτσι όταν όλα πάνε καλά σε αυτό το στάδιο το παιδί βιώνει συναισθήματα καλοσύνης, πίστη στον εαυτό του και τους άλλους και αισιοδοξία, όταν όμως υπάρχει δυσλειτουργία σε αυτό το στάδιο βιώνονται αισθήματα κακίας, δυσπιστίας απέναντι στον εαυτό και τους άλλους και απαισιοδοξία.
Αυτονομία vs Αμφιβολία (2ο και 3ο έτος): Το παιδί αρχίζει να αποκτά την ικανότητα για συντονισμένη σωματική κίνηση και διανοητική λειτουργία. Αν το παιδί νιώθει ότι οι γονείς του και οι γύρω του αναγνωρίζουν την ανάγκη να ενεργεί με τον δικό του τρόπο και με το δικό του ρυθμό αναπτύσσει το συναίσθημα ότι ασκεί έλεγχο πάνω στον εαυτό του και το περιβάλλον, έτσι αποκτά αυτονομία. Από την άλλη, αν το παιδί νιώθει ότι οι γονείς του δείχνουν υπερπροστατευτική διάθεση και δεν το αφήνουν να αυτενεργεί, αναπτύσσει το συναίσθημα της ντροπής και της αμφιβολίας. Αν πάνε λοιπόν όλα καλά, το παιδί εκδηλώνει τη βούλησή του, αναπτύσσει τη δυνατότητα λήψης αποφάσεων και αποκτά αυτοέλεγχο, αν όχι τότε το παιδί έχει άκαμπτη ακραία συνείδηση, αμφισβήτηση και ντροπή.
Πρωτοβουλία vs Ενοχή (4ο και 5ο έτος): Κατά την περίοδο αυτή οι κινητικές δραστηριότητες και οι διανοητικές πράξεις του παιδιού αποτελούν προϊόντα της ενεργητικής πρωτοβουλίας του ίδιου του παιδιού. Αν το περιβάλλον αποδέχεται χωρίς επικρίσεις αυτές τις πρωτοβουλίες του παιδιού και επιπλέον το ενθαρρύνουν να ενισχύσει την αυτόβουλη εξερεύνηση του περιβάλλοντος, το παιδί αναπτύσσει το συναίσθημα της πρωτοβουλίας. Αντίθετα, αν το παιδί νιώθει ότι οι γονείς είναι επικριτικοί με αυτές του τις πρωτοβουλίες τότε αναπτύσσει το συναίσθημα της ενοχής. Η επιτυχία μετάβασης από αυτό το στάδιο στο επόμενο σημαίνει συναισθήματα ευχαρίστησης από τις επιτυχίες, δραστηριότητα, προσανατολισμός και σκοπός.
Φιλοπονία vs Κατωτερότητα (7ο-11ο έτος): Κατά την περίοδο αυτή το παιδί πρέπει να αποκτήσει τις σχολικές γνώσεις και ικανότητες και να εξοικειωθεί στο πνεύμα της συνεργασίας και της ομαδικότητας. Αν το περιβάλλον του, οικογενειακό και σχολικό, ενθαρρύνει το ενδιαφέρον του παιδιού να γνωρίσει τον κόσμο γύρω του θα αναπτυχθεί το συναίσθημα της εργατικότητας και της φιλοπονίας. Αντίθετα, αν το περιβάλλον ενοχοποιήσει αυτές τις προσπάθειες και θεωρήσει ότι δε γίνονται με τον κατάλληλο τρόπο τότε το παιδί θα εισπράξει απόρριψη, θα βιώσει τα συναισθήματα της αναξιότητας και της κατωτερότητας, οπότε θα πάψει και να προσπαθεί. Αν λοιπόν πάνε όλα καλά σε αυτή τη φάση το παιδί αναπτύσσει την ικανότητα αφοσίωσης σε παραγωγική εργασία και επιδιώκει την εμπειρία της χαράς της δημιουργίας, αν όμως το περιβάλλον του δεν αποδεχτεί τις προσπάθειές του θα βιώσει αισθήματα ανεπάρκειας, αδυναμίας ολοκλήρωσης κάποιου έργου και επομένως ματαιότητα για εκ νέου προσπάθεια.
Ταυτότητα vs Σύγχυση ρόλων (εφηβεία): Στη φάση αυτή το άτομο έχει αποκτήσει την αφηρημένη συλλογιστική σκέψη και μπορεί να διαμορφώνει θεωρίες και φιλοσοφικά συστήματα, που συνενώνουν σε ένα αρμονικό σύνολο αντιθετικές πτυχές. Αν ο έφηβος μπορέσει να συνενώσει σε ένα ενιαίο σύνολο όλες τις προηγούμενες εμπειρίες του και να δώσει την προοπτική της συνέχειας, θα αποκτήσει μια ικανοποιητική ταυτότητα. Χρειάζεται μια σαφή εικόνα για το ποιος είναι, από πού έρχεται, τι στόχους έχει. Στην περίπτωση που το άτομο στο σημείο αυτό αποπροσανατολιστεί και δε διαμορφώσει μια σαφή εικόνα του Εγώ του, καταλαμβάνεται από κρίση ταυτότητας και κρίση ρόλων. Στην περίπτωση που πάνε όλα καλά σε αυτό το στάδιο το άτομο αποκτά αυτοπεποίθηση και φανερώνει ενδείξεις καλής σταδιοδρομίας. Στην αντίθετη περίπτωση υπάρχει δυσκολία ανάληψης ρόλων, έλλειψη προτύπων και αίσθηση ευτέλειας.
Διαβάστε σχετικά: Μια μέθοδος για την αντιμετώπιση του παιδικού άγχους: Θεραπεία γονέων
Σύμφωνα με τα ανωτέρω, είναι καλό να αναζητήσουμε εξειδικευμένη βοήθεια, όταν η συμπεριφορά του παιδιού είναι:
Ακατάλληλη σε σχέση με το αναπτυξιακό επίπεδο και την ηλικία του παιδιού.
Αυτό το κριτήριο αναφέρεται στο κατά πόσο μία συμπεριφορά συνιστά απόκλιση από αυτήν που αναμένεται με βάση την αναπτυξιακή ηλικία του παιδιού, αν δηλαδή υπάρχει αναπτυξιακή ανωριμότητα. Αναζητούμε μήπως η συγκεκριμένη συμπεριφορά μπορεί να εξηγηθεί στα πλαίσια μιας χαμηλότερης νοητικής ικανότητας, που μπορεί να αξιολογηθεί με μία δοκιμασία νοημοσύνης. Στην περίπτωση που υπάρχει μία οριακή νοημοσύνη ή ελαφρά νοητική υστέρηση, μία τέτοια πληροφορία θα ήταν διαφωτιστική για την εμφάνιση και τη διατήρηση αυτής της συμπεριφοράς.
Επικίνδυνη για τη σωματική ακεραιότητα και ασφάλεια του ίδιου του παιδιού και των άλλων.
Εδώ η έμφαση βρίσκεται στο κατά πόσο η συνέχιση αυτής της συμπεριφοράς είναι επιζήμια για τον εαυτό και τους άλλους (δασκάλα, συμμαθητές, γονείς, αδέλφια). Ανεξάρτητα από το αν η συμπεριφορά αυτή συνδέεται με χαμηλή νοητική ικανότητα, ελέγχεται αν συνιστά παράγοντα υψηλού κινδύνου. Για παράδειγμα, ένα παιδί με υπερκινητικότητα μπορεί να κάνει πολλές κινήσεις με βιασύνη και αδεξιότητα, με αποτέλεσμα να τραυματίζει τον εαυτό του ή τους άλλους.
Αιτία ψυχολογικής πίεσης για τους άλλους.
Τα προβλήματα συμπεριφοράς μπορεί να προκαλούν ψυχολογική αναστάτωση σε άλλα παιδιά ή ενήλικες. Αυτό μπορεί να αποκαλύπτεται από παράπονα των συμμαθητών «ότι δεν θέλουν να παίξουν ή να καθίσουν δίπλα» σε ένα παιδί που η συμπεριφορά του είναι απειλητική και δημιουργεί φόβο και άγχος. Ακόμη, η επικοινωνιακή σχέση των δασκάλων με αυτό το παιδί μπορεί είναι ιδιαίτερα φορτισμένη, λόγω της επιθετικότητας ή του αρνητισμού του μαθητή.
Ανασταλτικός παράγοντας για τη μάθηση.
Όταν μία συμπεριφορά συνδέεται με προβλήματα μάθησης, είτε στο γνωστικό τομέα είτε στην κοινωνική ανάπτυξη του παιδιού, μπορεί να χαρακτηριστεί ως προβληματική. Για παράδειγμα, ένα παιδί με μεγάλη διάσπαση προσοχής αδυνατεί να παρακολουθήσει το μάθημα και να βελτιώσει την επίδοσή του. Ή ένας μαθητής με επιθετικότητα μπορεί να είναι κοινωνικά απομονωμένος, καθώς απορρίπτεται από τα άλλα παιδιά. Και στις δύο περιπτώσεις, το πρόβλημα συμπεριφοράς λειτουργεί ως εμπόδιο για την αξιοποίηση των ευκαιριών για μάθηση και κοινωνικοποίηση στο σχολείο.
Αντίθετη με τις κοινωνικές σταθερές.
Μία συμπεριφορά που παραβιάζει κανόνες που συνιστούν τις σταθερές και τα πρότυπα συμπεριφοράς μέσα στο σχολείο, προσδιορίζεται ως προβληματική (όπως οι κλοπές, το σκασιαρχείο, οι υλικές καταστροφές στο χώρο του σχολείου, η χρήση τοξικών ουσιών, η κακοποίηση άλλων παιδιών). Σύμφωνα με αυτό το κριτήριο, το πρόβλημα συμπεριφοράς εξετάζεται για να βρεθεί αν περιλαμβάνει πράξεις που συνιστούν παραπτώματα και έχουν σοβαρές ποινικές συνέπειες.
Παράγοντες που διαφοροποιούν τα παιδιά με σοβαρά προβλήματα συμπεριφοράς από άλλα που εμφανίζουν περιστασιακά προβλήματα συμπεριφοράς είναι η συχνότητα και η ένταση της μη επιθυμητής συμπεριφοράς, καθώς και η ηλικία του παιδιού.

ΠΗΓΗ:https://www.psychologynow.gr/arthra-psyxikis-ygeias/psyxotherapeia/therapeftikes-proseggiseis/9374-ti-ennooyme-me-ton-oro-symvouleftiki-goneon.html(accessed 17.9.20)

The Activity That Reverses Brain Aging

For each extra hour of this sort of activity, brain aging is reduced by a further 1.1 years.

Light physical activity is also linked to larger brain volumes.

The study’s authors write:


“Achieving 10 000 or more steps per day was associated with higher brain volume compared with those achieving fewer than 5000 steps per day.”

Since the brain tends to shrink with age, larger brain volume is a sign of healthy aging.


Exercise is, of course, also very good for the body, tending to lower the risk factors for many diseases.



The standard Physical Activity Guidelines in the US are to do 150 minutes of moderate-to-vigorous activity per week.

However, many do not reach this level.

Dr Nicole Spartano, the study’s first author, said:


“Every additional hour of light intensity physical activity was associated with higher brain volumes, even among individuals not meeting current Physical Activity Guidelines.

These data are consistent with the notion that potential benefits of physical activity on brain aging may accrue at a lower, more achievable level of intensity or volume.”

The study included 2,354 people who were involved in the Framingham Heart Study.

All wore an accelerometer for at least 3 days to measure their activity.

Brain scans assessed their brain aging.



Dr Spartano continued:


“We have really only just begun to uncover the relationship between physical activity and brain health.

We couldn’t do this research without the commitment of the Framingham Heart Study participants who have given so much to the medical community over the years.

Our research also hinges on the multi-disciplinary team of investigators at Boston University and external collaborators.”

About the author

Psychologist, Jeremy Dean, PhD is the founder and author of PsyBlog. He holds a doctorate in psychology from University College London and two other advanced degrees in psychology.

SOURCE:

https://www.spring.org.uk/2020/09/the-activity-that-reverses-brain-aging.php(accessed 15.9.20)

Βλάπτει το ανοσοποιητικό των παιδιών ο εγκλεισμός;

Οι παράγοντες που διαμορφώνουν το ανοσοποιητικό είναι περίπλοκοι. Η ανοσία επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από γενετικές παραμέτρους, οπότε ό,τι και να κάνουν τα παιδιά σας φέτος, οι επιπτώσεις θα αφορούν μόνο κάποιες πτυχές του ανοσοποιητικού τους (φωτ. A.P.).



H πανδημία του κορωνοϊού είχε και μερικά θετικά: τα παιδιά μου δεν έπαθαν ούτε ένα κρυολόγημα από τον Μάρτιο, και εγώ παρομοίως. Οι κόκκινες μύτες δεν μου έχουν λείψει καθόλου, όμως γνωρίζω ότι η επαφή με βακτήρια και ιούς μπορεί να κάνει καλό στα παιδιά, γιατί η έκθεση σε παθογόνους οργανισμούς διαμορφώνει το ανοσοποιητικό σύστημα.


Αυτός είναι ένας από τους λόγους που έχουμε τα εμβόλια – όταν εισάγουμε τμήματα παθογόνων οργανισμών ή νεκρούς παθογόνους οργανισμούς στο σώμα μας, αυτό μαθαίνει να τους αναγνωρίζει και να τους καταπολεμά καλύτερα, αν ποτέ έρθει σε επαφή μαζί τους.
Με βάση την υπόθεση της υγιεινής –αμφιλεγόμενη θεωρία που προτάθηκε για πρώτη φορά το 1989, από τον Αγγλο επιστήμονα Ντέιβιντ Στράχαν–, όσο τα παιδιά μεγαλώνουν με αντισηπτικά και χλωρίνες και με λιγότερες λοιμώξεις τόσο αυξάνονται οι αλλεργίες και τα αυτοάνοσα νοσήματα. Το επιχείρημα είναι ότι η αποστείρωση δεν βοηθάει στην ανάπτυξη ανοσίας – αν και κάποιοι επιστήμονες δεν πείθονται.

Ετσι, όσο και αν πανηγυρίζω που απαλλαχθήκαμε από μύξες και φταρνίσματα, δεν μπορώ παρά να αναρωτηθώ αν η απομόνωση λόγω COVID-19 επηρεάζει το ανοσοποιητικό των παιδιών. Μήπως κλειδώνοντας όλη μέρα τα παιδιά μας στο σπίτι για να τα προστατεύσουμε από έναν ιό, τα καθιστούμε πιο ευάλωτα σε άλλους ή ακόμη και σε χρόνιες ασθένειες για την υπόλοιπη ζωή τους;

Ας αρχίσουμε με τα καθησυχαστικά νέα. Το ανοσοποιητικό σύστημα κάποιων παιδιών θα επωφεληθεί από την παραμονή στο σπίτι. Ας δούμε για παράδειγμα τον ιό RSV, που πλήττει το αναπνευστικό σύστημα και ο οποίος συνήθως μεταδίδεται σε παιδιά κάτω των δύο ετών, τις περισσότερες φορές σε βρεφονηπιακούς σταθμούς.


Στις ΗΠΑ, ο RSV στέλνει στο νοσοκομείο 57.000 βρέφη και νήπια ετησίως, ενώ σε σπάνιες περιπτώσεις πυροδοτεί την εμφάνιση άσθματος, σε μια υπερβολική αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος. «Οσο πιο μικρή η ηλικία του ασθενούς, τόσο μεγαλύτερος ο κίνδυνος», σημειώνει ο δρ Τομπάιας Κόλμαν, του παιδιατρικού ινστιτούτου Τέλεθον, στο Περθ της Αυστραλίας. Αν, λοιπόν, τα παιδιά που θα πάθαιναν φέτος RSV το πάθουν αργότερα, είναι μια νίκη, γιατί τότε οι κίνδυνοι θα είναι μικρότεροι.

Το αντίθετο ισχύει για άλλους ιούς. Ο κυτταρομεγαλοϊός (CMV) και το σύνδρομο Epstein-Barr, συνήθεις λοιμώξεις που προξενούνται από τον ιό του έρπητος, έχουν λίγα σοβαρά συμπτώματα στα μικρά παιδιά. Ωστόσο, στα μεγαλύτερα παιδιά μπορεί να προξενήσουν λοιμώδη μονοπυρήνωση, η οποία δια-ρκεί μήνες και σε σπάνιες περιπτώσεις έχει σοβαρές επιπλοκές. Εξάλλου, οι λοιμώξεις δεν είναι το μόνο πράγμα που πρέπει να έχουμε στον νου.

Οταν τα παιδιά συνυπάρχουν με άλλα παιδιά, μοιράζονται μικρόβια που δεν προξενούν ασθένειες, αλλά μπορεί να συμβάλουν στην ανάπτυξη ανοσίας, καθώς ενισχύουν το οικοσύστημα μικροβίων του οργανισμού που λέγεται μικροβίωμα. Επίσης, με τακτική έκθεση μικρών παιδιών σε πιθανά αλλεργιογόνα, όπως η γύρη, τα αυγά, το φυστικοβούτυρο και οι γαρίδες, ο οργανισμός τους εκπαιδεύεται ώστε να διαχειρίζεται τις ουσίες αυτές καλύτερα στο μέλλον. Οι παιδίατροι έλεγαν στους γονείς το αντίθετο: να περιμένουν μέχρι τα παιδιά να μεγαλώσουν πριν τους δώσουν πιθανά αλλεργιογόνα. Κλινικές δοκιμές το 2015 και το 2016 έδειξαν ότι νωρίτερα είναι, στην πραγματικότητα, καλύτερα και η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής άλλαξε τις συστάσεις της.

Τα παιδιά που μεγαλώνουν σε αγροκτήματα, περικυκλωμένα από ζώα που διαθέτουν όλων των ειδών τα μικρόβια, έχουν μικρότερους κινδύνους να αναπτύξουν άσθμα, έκζεμα και αλλεργίες. Είναι η υπόθεση των «παλιόφιλων», σύμφωνα με την οποία η συχνή έκθεση σε μικροοργανισμούς που έχουν εξελιχθεί παράλληλα με το ανθρώπινο είδος βοηθά στην ανάπτυξη του ανοσοποιητικού συστήματος.
Ωστόσο, οι παράγοντες που δια-μορφώνουν το ανοσοποιητικό είναι τόσο περίπλοκοι που δεν μπορεί κανείς να πει ότι αν τα παιδιά μείνουν για ένα χρόνο μέσα στο σπίτι, καταστρέφεται το ανοσοποιητικό τους. «Οπως το ανοσοποιητικό είναι τόσο περίπλοκο, έτσι και όλοι οι παράγοντες που το επηρεάζουν είναι επίσης περίπλοκοι», σημειώνει ο παιδοαλλεργιολόγος Ρούτσι Σίγκλα. Η ανοσία επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από γενετικούς παράγοντες, οπότε ό,τι και να κάνουν τα παιδιά σας εφέτος, οι επιπτώσεις θα αφορούν μόνο κάποιες πτυχές του ανοσοποιητικού τους.

ΠΗΓΗ:

https://www.kathimerini.gr/life/health/561076225/vlaptei-to-anosopoiitiko-ton-paidion-o-egkleismos/(accessed 15.9.20)

People Love Winning Streaks By Individuals More Than Those By Teams

By Emily Reynolds

When Usain Bolt or Serena Williams step out for their latest race or match, the world waits with bated breath. As some of the best athletes in the world, their unbelievable winning streaks have been met by almost universal acclaim — and plenty of people hoping that streak isn’t broken.

But according to Jesse Walker from Ohio State University and Thomas Gilovich from Cornell University, that investment and goodwill just isn’t the same when it comes to teams: we’re far less impressed by consecutive wins by groups of people than those by individuals. They call this phenomenon the “Streaking Star Effect” in their new paper in the Journal of Personality and Social Psychology.



In the first study, 207 participants read about the history and rules of Calcio Fiorentino, an obscure amateur Italian sport combining aspects of football, rugby and martial arts. Participants in the “team” condition were told the Milan team were the best in the world, winning six championships in a row; those in the “individual” condition read about Robert Moretti, the best player in the world, on the same streak. They then rated how much they would be rooting for either Milan or Moretti to win the championship and how much they would want the streak to come to an end.

Participants wanted to see Roberto Moretti continue his winning streak significantly more than they wanted the Milan team to do the same. Given that participants were American, they likely were not familiar with either the game or Moretti, suggesting that the results couldn’t be explained by a desire to see a beloved figure succeed.

The same results held in a second study using the similarly obscure example of a British quizzing competition. A third, in which the pool of competitors was exactly the same size for individuals and teams, showed that the Streaking Star Effect couldn’t be explained by the fact individual participants were likely to have beaten more competitors than teams would have.

The fourth study looked more closely at the underlying causes of the Streaking Star Effect. A total of 205 participants read about the National Association of Police Organizations, which gives awards each year to both individual police officers and departments. In the individual condition, participants read about an award given to the best homicide detective in the USA, and were told that Edwin Sorenson had won the award four years in a row. Participants in the group condition read about an award for the best homicide department in the country, learning that either the Kansas City or Los Angeles Police Department had, again, won four years in a row.

As well as answering the questions from the first three studies, participants also indicated how much they would feel awe, amazement and wonder if either Sorenson’s or the police department’s streak were to continue. To distinguish awe from other positive emotions, participants also stated how happy, amused and compassionate they would feel.

Again, participants were significantly more keen to see the individual (Detective Sorenson) extend his winning streak than the team (the police department). Furthermore, participants felt more wonder at the prospect of Detective Sorenson’s continued success and more positive emotion overall, suggesting that feelings of awe can lead to a greater desire to see an individual winning streak continue.

In a later study, participants were asked to explain why they felt either an individual or a team was on a winning streak. Success was more often chalked up to disposition or personal characteristics (rather than circumstances) for individuals than it was for teams. Greater dispositional attributions were also linked to increased feelings of awe. In other words, credit was given to an individual and their talents more than their situation, creating far more emotional attachment and investment than for team achievements, which tended to be attributed to circumstances.

A final study confirmed that the Streaking Star Effect holds even outside of sports: when a company’s success was attributed to an individual CEO, participants felt that the company deserved a greater market share than when it had been guided by a group of executives. This makes sense: companies like Microsoft and Apple have famously benefited from charismatic founders and CEOs, while those without a focus on an individual leader often hold less emotional resonance for the general public.

This final study hints at wider repercussions too, and in a follow-up survey the team found participants far less tolerant of wealth inequality when those at the top were described in group rather than individual terms: when individuals were perceived to be at the top, participants were more likely to believe they deserved it. Stretching beyond sport, the Streaking Star Effect may even, as Walker and Gilovich put it, change the way we think about “the rich and poor, the powerful and powerless”.

SOURCE:

https://digest.bps.org.uk/2020/09/14/people-love-winning-streaks-by-individuals-more-than-those-by-teams/#more-40296(accessed 14.9.20)

Αμερικανοί ειδικοί: Η μάσκα λειτουργεί και ως άτυπο «εμβόλιο»

Ενώ όλος ο κόσμος περιμένει ένα ασφαλές και αποτελεσματικό εμβόλιο για το νέο κορωνοϊό, δύο Αμερικανοί επιστήμονες παρουσίασαν μια νέα απρόσμενη -και αναπόδεικτη προς το παρόν- θεωρία ότι οι μάσκες μπορούν να λειτουργήσουν και ως άτυπο «εμβόλιο», καθώς εκθέτουν όσους τις φορούν σε λίγο μεν αλλά αρκετό ιό, ώστε σε μερικούς τουλάχιστον ανθρώπους να πυροδοτείται μια προστατευτική αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος τους.


Εφόσον αυτό ισχύει και η χρήση της μάσκας είναι γενικευμένη, υποτίθεται ότι θα αυξάνεται η ανοσία στον πληθυσμό, θα περιορίζεται σταδιακά η εξάπλωση του ιού SARS-CoV-2 και η σοβαρότητα της νόσου COVID-19, ενώ ολοένα περισσότεροι άνθρωποι (έως το 80% από περίπου 40% σήμερα) θα είναι ασυμπτωματικοί, σύμφωνα με τους δύο λοιμωξιολόγους Μόνικα Γκάντι και Τζορτζ Ράδερφορντ του Τμήματος Επιδημιολογίας του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Σαν Φρανσίσκο, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο αμερικανικό ιατρικό περιοδικό “New England Journal of Medicine”.

Οι δύο επιστήμονες, σύμφωνα με τους «Τάιμς της Νέας Υόρκης», εμπνεύστηκαν την ιδέα τους από την παλαιά πρακτική της σκόπιμης έκθεσης των ανθρώπων σε παθογόνους μικροοργανισμούς, κάτι που ξεκίνησε με την ευλογιά, μια ριψοκίνδυνη πρακτική που τελικά εγκαταλείφθηκε, αλλά άνοιξε τον δρόμο για τη δημιουργία των σύγχρονων εμβολίων.

Ασφαλώς οι μάσκες δεν αποτελούν υποκατάστατο ενός εμβολίου, αλλά στοιχεία από ζώα που έχουν μολυνθεί με τον κορωνοϊό δείχνουν ότι πιθανώς οι μάσκες, περιορίζοντας σημαντικά τον αριθμό των σωματιδίων του κορωνοϊού που εισέρχονται στο σώμα, μειώνουν τον κίνδυνο να αρρωστήσει κανείς. Από την άλλη, εφόσον αναπόφευκτα ένας μικρός αριθμός μολυσμένων με τον ιό σταγονιδίων τελικά περνούν τη μάσκα και διεισδύουν στον οργανισμό, αυτό μπορεί σταδιακά να ωθεί το ανοσοποιητικό σύστημα να παράγει αυξημένα αμυντικά κύτταρα και κύτταρα μνήμης, που θα θυμούνται τον «εισβολέα» και μπορούν να τον καταπολεμήσουν καλύτερα.


Σύμφωνα με τη δρα Γκάντι, οι μάσκες αυξάνουν τα ποσοστά των ασυμπτωματικών φορέων του κορωνοϊού και αυτό πιθανώς είναι ένας έμμεσος τρόπος εμβολιασμού του πληθυσμού. Κάτι τέτοιο βεβαίως δεν σημαίνει ότι κανείς πρέπει να μη φοράει πια μάσκα. «Αυτό επ’ ουδενί δεν αποτελεί σύσταση, ούτε για πάρτι του ιού», όπως είπε.

Η θεωρία όμως δεν μπορεί να αποδειχθεί, αν δεν γίνουν κλινικές δοκιμές που θα συγκρίνουν την κλινική πορεία ανθρώπων με μάσκες με εκείνους χωρίς μάσκες, ένα πείραμα πέρα από τα αποδεκτά βιοηθικά όρια. ‘Αλλοι επιστήμονες εμφανίστηκαν πάντως επιφυλακτικοί, καθώς δεν υπάρχουν επαρκή δεδομένα για να υποστηρίξουν την καινοφανή θεωρία. Υπάρχει επίσης ο κίνδυνος να δημιουργηθεί σε ορισμένους ανθρώπους ένα παραπλανητικό αίσθημα εφησυχασμού ή, αντίθετα, να δοθεί τροφή στους επικίνδυνους ισχυρισμούς ότι δήθεν οι μάσκες είναι τελείως άχρηστες, αφού δεν εμποδίζουν πλήρως τον ιό να εισχωρήσει στο σώμα.

Η νέα θεωρία βασίζεται σε δύο προς το παρόν αναπόδεικτες υποθέσεις: αφενός ότι οι χαμηλότερες δόσεις του ιού οδηγούν σε λιγότερο σοβαρή λοίμωξη COVID-19 και αφετέρου ότι οι ασυμπτωματικοί ασθενείς ή εκείνοι με ήπια συμπτώματα μπορούν να έχουν και αυτοί μακροχρόνια ανοσιακή αντίδραση. Η ύπαρξη και μελέτη του νέου κορωνοϊού SARS-CoV-2 για λίγους μόνο μήνες δεν έχει επιτρέψει έως τώρα στους επιστήμονες να δώσουν βέβαιη απάντηση στις δύο παραπάνω υποθέσεις.

Πειράματα πάντως σε τρωκτικά στην Κίνα φέτος έδειξαν ότι όσα ζώα προστατεύονταν από μάσκα, ήταν λιγότερο πιθανό να μολυνθούν από τον κορωνοϊό, αλλά και όταν μολύνονταν, αρρώσταιναν λιγότερο σοβαρά σε σχέση με εκείνα χωρίς μάσκα. Παρατηρήσεις σε ανθρώπους φαίνεται να επιβεβαιώνουν κάτι τέτοιο. Όσο ευρύτερη είναι η χρήση μάσκας σε μια περιοχή ή χώρα, τόσο τα κρούσματα τείνουν να μειωθούν, ενώ αν και η μάσκα δεν μπλοκάρει το 100% των σωματιδίων του ιού, φαίνεται πως όσοι αρρωσταίνουν, έχουν λιγότερο σοβαρά συμπτώματα, ίσως επειδή μικρότερη ποσότητα του ιού διείσδυσε στον οργανισμό τους.


Στοιχεία που να συνδέουν τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων με τη δόση του μικροβίου, έχουν βρεθεί και σε άλλους παθογόνους μικροοργανισμούς, όπως οι ιοί της γρίπης και τα βακτήρια της φυματίωσης. Παραμένει πάντως δύσκολο να προσδιοριστεί -όπως συμβαίνει και με το νέο κορωνοϊό- ποια είναι η λοιμογόνος δόση που θα αρρωστήσει κάποιον. Αυτή φαίνεται να διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο και εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως το γενετικό υπόβαθρο, η κατάσταση του ανοσοποιητικού συστήματος, η ανατομία των ρινικών κοιλοτήτων κ.α.

Πηγή:https://www.kathimerini.gr/life/561071377/amerikanoi-eidikoi-i-maska-leitoyrgei-kai-os-atypo-emvolio/(accessed 10.9.20)

Here’s Why We Falsely Remember Completing Tasks We Had Intended To Do

By Emily Reynolds

Finishing off a big task can be memorable, whether you sincerely feel you’ve achieved something or are just relieved to have got it out of the way. Everyday tasks, however, are much more mundane: taking your daily medication or typing in a password are unlikely to be particularly noteworthy events.

You may also have found a gap between your intention to do a particular mundane task and actually enacting it — meaning you either can’t remember whether you actually did it, or misremember having done it entirely. It’s this phenomenon that Dolores Albarracin and colleagues from the University of Illinois explore for the first time in a new paper in Personality and Social Psychology Bulletin.



In the first part of the study, participants played the part of a manager reviewing applications to model for a clothing brochure. In some cases, participants were asked whether they wanted to hire the applicant immediately; in others, they were asked to state whether they intended to hire the applicant later; and in a control condition, were asked to state whether the gender listed in a form about the applicant matched the gender of their photo.

After a brief break, participants saw each applicant again and indicated whether or not they had made a final hire decision in the previous part of the study. As anticipated, participants were more likely to mistakenly believe they had already hired (or rejected) applicants in the “intention” condition than those in the control condition — suggesting that we sometimes mistake having intended to do something with having actually done it.

Next, using the same process, the team showed that this effect was more pronounced when there are physical similarities between behaviour and intention — in short, when doing something and intending to do something feel or look the same.

Participants in the high similarity condition pressed a key on their keyboard for both the “behaviour” (the definite hiring decisions) and “intention” (the intended hiring decisions), while those in the low similarity condition enacted behaviour with a keystroke but intention mentally, simply thinking about their intention rather than logging it.

Those in the high similarity condition were more likely to confuse intention with behaviour than those in the low similarity condition, indicating that a similarity in expression may increase the odds of falsely remembering having completed a task (opening an email you intend to respond to later, for example, rather than leaving it unread or adding it to a to do list, may make you more likely to misremember having sent your response).

In the next study, participants judged some candidates by attractiveness and others by competence. As before, participants used these criteria to either register their intention to do something or actually enact behaviour. Again, intentions were misreported as enactments far more than the other way around; similarly, misreports were far more likely within the same hiring criteria than in a different one (i.e. an intention to hire based on attractiveness was more likely to be misremembered as having actually hired the candidate based on attractiveness than as having actually hired them based on competence). As in the keystroke study, this suggests that similarities in the cognitive processes involved in behaviour and intentions are a key part of mistaken beliefs.

Mistaking intentions for behaviours, even for mundane actions, is not insignificant. Small acts can be important in many areas of our life: the actual act of taking medication, for instance, may be routine and uninteresting, but its impact is often far from it. Results from this study suggest, however, that it’s something we may frequently misremember doing because the physical actions are so samey.

Results from a final study may indicate a fairly useful — and pretty simple — solution to the problem of misremembering behaviours: active monitoring. Participants who physically wrote down their final hiring decision or their intention to hire were less likely to misremember what they’d done. Writing things down or checking them off a list might not be failsafe — and it might not be very exciting itself — but it could be a good way to ensure that things are getting done.

SOURCE:

https://digest.bps.org.uk/2020/09/08/heres-why-we-falsely-remember-completing-tasks-we-had-intended-to-do/#more-40236(accessed 8.9.20)

Η "επιδημία" ενός σύγχρονου κόσμου να εξουσιάζει το νόημα της ζωής

Image credit: Fabio Comparelli / unsplash.com

Η ανθρώπινη ζωή ξεκινάει χωρίς κάποιο προδιαγεγραμμένο νόημα. Το νόημα της ζωής αποτελεί ένα από τα πιο πολυσύχναστα ερωτήματα φιλοσόφων, επιστημών και θρησκευτικών δογμάτων ανά τους αιώνες. Το σίγουρο είναι ότι δεν υπάρχει μια συνταγή ή μια κατεύθυνση για τον καθένα από εμάς.

---

Τα πάντα συνδυάζονται μεταξύ τους, όπως μια μεγάλη συμφωνία, και όλα συνθέτουν ασυνείδητα όλα τα υπόλοιπα… όπως ένα μεγάλο όνειρο ενός μόνο ονειρευόμενου, στο οποίο όλοι οι ονειρικοί χαρακτήρες ονειρεύονται επίσης… Τα πάντα εμφανίζονται σε αμοιβαία συσχέτιση με όλα τα υπόλοιπα, έτσι που να μην μπορείς να κατηγορήσεις κανέναν για τίποτε. Είναι σαν να υπήρχε ένας και μόνο σκοπός πίσω από το κάθε τι, που έδινε πάντα κάποιο νόημα, μολονότι κανείς από εμάς δεν ξέρει ποιο ήταν, και ουδείς έχει ζήσει ακριβώς τη ζωή που σκόπευε να ζήσει.

– Joseph Campbell-

Η ανθρώπινη ζωή ξεκινάει χωρίς κάποιο προδιαγεγραμμένο νόημα. Το νόημα της ζωής αποτελεί ένα από τα πιο πολυσύχναστα ερωτήματα φιλοσόφων, επιστημών και θρησκευτικών δογμάτων ανά τους αιώνες. Το σίγουρο είναι ότι δεν υπάρχει μια συνταγή ή μια κατεύθυνση για τον καθένα από εμάς.

Πρόκειται για μια βαθυστόχαστη εσωτερική ψυχική εμπειρία που όλοι μας κάποια στιγμή της ζωή μας, αν όχι σε όλη την διάρκεια της, πρόκειται να μας απασχολήσει. Ακόμη και όταν ανακαλύπτεται κάποια στιγμή, δεν σημαίνει πως ολοκληρώθηκε η διαδικασία της αναζήτησης του. Μπορεί κάποιες περιόδους να κοπάζει, κάπως, και να συμπορευόμαστε μαζί του αλλά αυτό δεν αποτελεί μια παντοτινή κατάσταση.

Εμείς οι άνθρωποι φαίνεται πως είμαστε πλασμένοι να αναζητούμε το νόημα της ζωής καθώς είμαστε ριγμένοι σε έναν κόσμο ανεξερεύνητο, ακατανόητο και χαώδες. Βιολογικά, τα νευρικά μας συστήματα είναι οργανωμένα με τέτοιο τρόπο ώστε ο εγκέφαλος να συγκεντρώνει αυτόματα τα εισερχόμενα ερεθίσματα σε παραμέτρους.

Ο μοναδικός σκοπός της ανθρώπινης ύπαρξης, έγραφε ο Carl Jung στα σημειωματάρια του, είναι να ανάψει ένα φως στο σκοτάδι της ίδιας της ύπαρξης του. Σε ένα σύμπαν που δεν έχει σκοπό με την ανθρώπινη έννοια, όπου δεν είμαστε παρά ένα κοσμικό ατύχημα, το σκοτάδι της ίδιας της ύπαρξης, μπορεί εύκολα να μας κατακλύσει και όμως συνεχίζουμε να αγωνιζόμαστε για το νόημα και μπροστά σε όλο αυτό τον πόνο και την αβεβαιότητα της ζωής ο άνθρωπος επιθυμεί από την φύση του να διατηρήσει την μοναδικότητα της ύπαρξης του.

Η συνεχής αναζήτηση μας για να ανταποκριθούμε ουσιαστικά στο ζήτημα για το ποιος είναι ο σκοπός και το νόημα της ύπαρξης μας, συχνά μας ρίχνει σε βαθιά κρίση. Η σύγχρονη εποχή δυσκολεύει ακόμη περισσότερο τον άνθρωπο στην αναζήτηση νοήματος καθώς τα πάντα έχουν αμφισβητηθεί και αποδυναμωθεί. Οι κοινωνίες βρίσκονται σε μια πνευματική κρίση και η συνεχής αποδόμηση θεσμών, αξίων, ταυτοτήτων, προτεραιοτήτων αποδομούνται διαρκώς χωρίς όμως να έχουμε χαράξει την νέα βάση δεδομένων του κόσμου μας.

Όλο και περισσότεροι άνθρωποι ανατρέχουν στην ψυχοθεραπεία, επειδή αγωνιούν για ένα σκοπό στη ζωή τους. Ο Carl Jung υπολόγισε ότι το 1/3 των ασθενών του, τον συμβουλεύτηκαν για αυτό το λόγο.

Η ανάγκη και η αγωνία να ανακαλυφθεί, να απαντηθεί, να δημιουργηθεί το νόημα στην ζωή από το ανθρώπινο είδος, καθιστά το θέμα αυτό υψίστης σημασίας για τον ίδιο, ταυτόχρονα αποτελεί και την αχίλλειον πτέρνα του. Αποτελεί μια επιτακτική ψυχική ανάγκη που αν δεν καλυφθεί αφήνει τον ίδιο στο κενό, ρίχνει τον άνθρωπο στο χάος και στην αβυσσαλέα μορφή του φόβου για ζωή.

Δίχως το πολυπόθητο νόημα ο άνθρωπος φαντάζει γυμνός, δίχως ένδυμα μπροστά στην αλήθεια της ζωής η οποία οδηγεί χωρίς καμία παρέκκλιση και δίχως κανένα έλεος στον θάνατο. Κάνουμε πολλά πράγματα στη ζωή μας για να ανταπεξέλθουμε σε αυτή την υπαρξιακή συνειδητοποίηση της ύπαρξης μας.

Πάνω ακριβώς σε αυτή την βαθιά ενστικτώδη ανάγκη του ανθρώπου να δώσει νόημα στην ζωή δίνεται η αέναη μάχη με την υπαρκτή ανθρώπινη μοναχικότητα της ύπαρξης μας καθώς και με την συνειδητότητα του θανάτου και τον ολοκληρωτικό αφανισμό μας.

Όπως έλεγε και ο Επίκουρος: Μια φορά υπάρχουμε, δεν υπάρχει τρόπος να υπάρξουμε δυο φορές και μάλλον δεν θα υπάρξουμε ξανά ποτέ. Κι εσύ που δεν εξουσιάζεις το αύριο, αναβάλλεις τη χαρά. Και η ζωή πάει χαμένη με τις αναβολές και ο καθένας πεθαίνει απασχολημένος.

Είναι τόσο υπαρκτή και επιτακτική η ανάγκη του ανθρώπου για νόημα ζωής που ακριβώς πάνω σε αυτή στηρίχθηκαν ολόκληρες κοινωνίες και οικονομίες, σαν μια πολύ καλή κερδοφόρα επιχείρηση η οποία μάλιστα δεν κινδυνεύει ποτέ από κορεσμό.

Καταπιάστηκαν στην δημιουργία κερδοφόρων επίπλαστων νοημάτων για την ζωή του σύγχρονου ανθρώπου, "χαρίζοντάς" τα για μαζική κατανάλωση, καθησυχάζοντας την ανάγκη των ανθρώπων για το πώς έχουν να ζήσουν, μετατρέποντας τον σύγχρονο άνθρωπο σε ένα καταναλωτικό ον συνδέοντας, κατά αυτόν τον τρόπο, το πολυπόθητο νόημα της ζωή με τον καταναλωτισμό, με τα υλικά αγαθά και τις απολαύσεις έξω από την ύπαρξη του ανθρώπου και τον εσωτερικό του κόσμο.

Η σύγχρονη τάση του ανθρώπου βάζει το νόημα για ζωή έξω από αυτόν, σε μια εξαρτημένη κατάσταση με τα εξωτερικά ερεθίσματα. Σαφώς και δεν δαιμονοποιούμε την ανάγκη για οικονομική ευμάρεια του ανθρώπου και για την ευχαρίστηση μέσω των υλικών αγαθών. Άλλωστε η επιβίωση είναι από τα σημαντικά θέματα που έχει να φροντίσει πρωτίστως ο άνθρωπος.

---

---

Σύμφωνα άλλωστε και με την πυραμίδα αναγκών του Maslow οι ανάγκες των ανθρώπων είναι ιεραρχημένες από τις βασικές και πρωτόγνωρες ανάγκες μέχρι τις πιο πολιτισμένες και άυλες. Στην βάση της πυραμίδας βρίσκεται η βασική ανθρώπινη ανάγκη για επιβίωση. Εφόσον ο άνθρωπος καλύψει την ανάγκη του για επιβίωση αναζητά το συναίσθημα της ασφάλειας, της κοινωνικής αποδοχής, της αυτοεκτίμησης και τέλος της αυτοολοκλήρωσης του με βάση αυτό που είναι πραγματικά κάθε ανθρώπινη οντότητα.

Υπάρχει μια ουσιαστική διαφορά όταν ο άνθρωπος αξιοποιεί τα υλικά αγαθά και τα εξωτερικά ερεθίσματα ως μέσον επίτευξης της ευτυχίας του και είναι πολύ διαφορετικό όταν ο ίδιος χρησιμοποιεί αυτά ως σκοπό της ζωής του προσδίδοντας νόημα στην ζωή μέσα από αυτό. Στην δεύτερη περίπτωση αναζητιέται το νόημα έξω από τον ίδιο του τον εαυτό και το κέντρο βάρος εναποτίθεται στα εξωτερικά ερεθίσματα.

Όταν ο Σωκράτης αντίκρισε διάφορα πολυτελή εμπορεύματα αναφώνησε: Πόσα πράγματα υπάρχουν στον κόσμο που δεν τα θέλω. Ο Σωκράτης μας λέει πως ο πιο σημαντικός παράγοντας της ευτυχίας μας δεν είναι αυτά που έχουμε αλλά αυτό που είμαστε. Η αξία σε αυτό που είμαστε είναι απόλυτη και κανείς δεν μπορεί να μας την στερήσει σε αντίθεση με την αξία των αγαθών και όλες εκείνες τις καταστάσεις που είναι έξω από την ύπαρξη του ανθρώπου.

Κατασκευασμένα νοήματα μιας οργανωμένης κοινωνίας οδήγησαν τους ανθρώπους στο εξουθενωτικό κυνηγητό στόχων που "ελεύθερα", επιβεβλημένα ωστόσο, φαντάζει ότι επέλεξαν οι ίδιοι αφήνοντάς τους ένα τεράστιο ψυχικό κενό το οποίο αποτυπώνεται ως έλλειψη εσωτερικής πνευματικότητας των ανθρώπων, ως δυσκολία να συνδεθούν βαθιά μεταξύ τους και να βιώσουν αληθινά, την ένταση και την δύναμη των ανθρωπίνων συναισθημάτων.

Στο βωμό της παντοδύναμης εξουσίας της οικονομίας, οργανωμένα πια, οι κοινωνίες οδηγούνται σε νοήματα τα οποία παράγουν συνεχόμενα και αυξανόμενα ατομικές και υλιστικές ανάγκες διαμορφώνοντας έτσι ένα ανθρώπινο είδος, απομονωμένο, ανικανοποίητο, καταθλιπτικό, ψυχικά κενό, χωρίς τελικά αληθινό νόημα για την ύπαρξη του, χωρίς συναίσθηση για οποιαδήποτε άλλη ύπαρξη, χωρίς αλληλεγγύη και χωρίς συμπόνοια για την όποια καταστροφή συμβαίνει γύρω του συνεπώς και χωρίς καμία αυτοσυμπόνοια για την ίδια τελικά την αυτοκαταστροφή του.

Το υπαρξιακό κενό μεγαλώνει καθώς ο σύγχρονος άνθρωπος προσπαθεί να κυριεύσει και άλλο το δοσμένο επιφανειακό νόημα που έχει κατασκευαστεί για κείνον και υπηρετείται από αυτόν. Αγωνιζόμενος να κατακτήσει και άλλο όσα του υπόσχονται την ευτυχία εστιάζει στην κατάκτηση χρημάτων, δόξας, κύρους και εξουσίας. Καταστάσεις που υπόσχονται γρήγορες, έτοιμες και εύκολα προσβάσιμες απολαύσεις. Έχει πειστεί ότι όσο πιο πολλά υλικά έχει, τόσο κατακτάει το νόημα και την αξία στην ζωή.

Είναι πολύ έξυπνη τεχνική η επιβολή του νοήματος και η δημιουργία καταναλωτών του νοήματος της ζωής καθώς έτσι μετατρέπουν τον άνθρωπο, μέσω της βαθιάς αδιαμφισβήτητης ανθρώπινης ανάγκης για νόημα, σε υπηρέτη μιας καταναλωτικής και καπιταλιστικής κοινωνίας δημιουργώντας καταιγισμό επίκτητων αναγκών.

Ο Σοπενχάουερ αναφέρει πως η ευτυχία εξαρτάται περισσότερο από αυτό που έχουμε μέσα μας παρά από αυτό που έχουμε γύρω μας, διότι αυτό που τελικά έχουμε μέσα μας είναι και αυτό που θα τον εγκαταλείψει τελευταίο και σε οποιαδήποτε περίοδο της ζωής θα αποτελέσει την μοναδική αυθεντική και ακατάλυτη πηγή της ευτυχίας.

Είναι τόσο σαγηνευτική η σκέψη μιας προκαθορισμένης απλής ανάθεσης ενός έργου για τη ζωή, από την αβεβαιότητα και την αγωνία του αληθινού μυστήριου της ζωής και του θανάτου. Είναι ανακουφιστικό το δοσμένο, το καθορισμένο, το πραγματιστικό, το μετρήσιμο, το επινοούμενο νόημα το οποίο βεβαιώνει τον άνθρωπο πως ακολουθώντας το συγκεκριμένο life styling της εποχής θα οδηγηθεί σε μια ζωή γεμάτη νόημα και ευτυχία.

Η ευτυχία όμως και το νόημα της ζωής είναι μια δύσκολη διαδικασία που προαπαιτούμενο για αυτή είναι η βαθιά εσωτερική διεργασία του ανθρώπου και η σύνδεση με τον πυρήνα της ύπαρξης του. Ο Αριστοτέλης λέει στα ηθικά ευδημεία: Η ευδαιμονία των αυταρκών εστί. Η ευτυχία ανήκει σε όσους είναι ικανοποιημένοι με τον εαυτό τους, αφού όλες οι άλλες πηγές ευτυχίας είναι από την φύση τους αβέβαιες, πρόσκαιρες στα χέρια της τύχης.

Όταν ο άνθρωπος γεννιέται θέλει να ζήσει, πρωτίστως να επιβιώσει. Το ένστικτο της επιβίωσης είναι έμφυτο σε κάθε ζωντανό οργανισμό. Η Ομορφιά, η δύναμη και το μυστήριο της τάσης για ζωή είναι εντυπωσιακή τόσο στο φυτικό όσο και στο ζωικό βασίλειο. Ο άνθρωπος συναντιέται σε ένα κοινό χώρο με κάθε τι το ζωντανό που τον περιβάλει γύρω του και ο κοινός αυτός χώρος είναι το βαθύ ένστικτο της επιβίωσης και της ίδιας της ζωής.

Ωστόσο το ανθρώπινο είδος διαφοροποιείται από όλα τα αλλά είδη που συνυπάρχουν στον πλανήτη γη και αυτό γιατί είναι το μόνο με συνείδηση και νου και το μόνο που αναλογίζεται την τραγικότητα της ύπαρξης του.

Είναι αυτός που γνωρίζει και σε όλη του την ζωή επεξεργάζεται την μια οικουμενική αλήθεια, πως ο καθένας από εμάς γεννιέται και πεθαίνει χωρίς την θέληση του. Η συνειδητότητα της ανθρώπινης μοίρας οδηγεί τον άνθρωπο στην αναζήτηση ενός σκοπού και ενός νοήματος ικανό να αντισταθμίσει την προσωρινή ύπαρξη μας σε αυτόν τον κόσμο.

Το νόημα καθρεφτίζεται από τα κίνητρα που έχουμε στην ζωή μας τα οποία μας καθορίζουν εμπεριέχοντας μέσα τους τις σκέψεις μας, τις ανάγκες μας, τις επιθυμίες μας, τους φόβους μας, τα ένστικτα μας.

Ο Σίγκμουντ Φρόιντ θεωρούσε ότι τα πιο σημαντικά κίνητρά που μας καθορίζουν στο τι κάνουμε είναι ενστικτώδη δίνοντας έμφαση στο σεξουαλικό ένστικτο, το ένστικτο δηλαδή της απόλαυσης, της αναπαραγωγής και διαιώνισης του είδους μας.

Ως αντίβαρο στο ένστικτο της ζωής ο Άλφρεντ Άντλερ αναφέρει ως σημαντικό κίνητρο που καθορίζει το νόημα στην ζωή και το ένστικτο του θανάτου. Η συνειδητοποίηση της δικής μας θνησιμότητας αποτελεί κίνητρο και προσδίδει νόημα στην ίδια την ύπαρξη μας.

Αυτή η γνώση του θανάτου μας αποτελεί ευλογία και κατάρα συνάμα για το ανθρώπινο είδος. Πρόκειται για μια αδιαχώρητη αλήθεια της ζωής, αφού στην ζωή μας κάθε φορά που εισπνέουμε ταυτόχρονα εκπνέουμε κιόλας. Δεν υπάρχει ξέχωρα το ένα από το άλλο.

Η επιλογή του κάθε ανθρώπου αν θα αξιοποιήσει την γνώση για τον σίγουρο θάνατο του ως ευχή ή ως κατάρα διαμορφώνει και το νόημα που προσδίδει ο καθένας μας στην ζωή του. Η γνώση του υπαρκτού θανάτου αποτελεί ένα νόμισμα με δυο όψεις. Στην μια περίπτωση μπορεί να ευαισθητοποιήσει τον ίδιο, να τον εξανθρωπίσει και να τον οδηγήσει να αγκαλιάσει την ιερή ευαλωτότητα του, κάνοντας το ίδιο και στο περιβάλλον γύρω του.

Η άλλη όψη του ιδίου νομίσματος είναι το ένστικτο του θανάτου και ο φόβος για το άγνωστο να υπερισχύσει ψυχολογικά και πνευματικά, η μη αποδοχή της παραδοχής αυτής μέσω των μηχανισμών άμυνας μετατρέπει την ύπαρξη σε ένα φοβικό και εγωικό άνθρωπο. Μια τέτοια ψυχική κατάσταση δεν επιτρέπει στον άνθρωπο την σύνδεση με τον πυρήνα του ούτε όμως και με τα άλλα έμψυχα όντα γύρω του οδηγώντας τον σε μια υπαρξιακή απόσυρση.

Η φύση, αν επιθυμήσουμε να την αφουγκραστούμε, θα μπορούσε να μας διδάξει για το μυστήριο της ζωής και το νόημα της ύπαρξης μας. Ο ίδιος ο άνθρωπος για να μπορέσει να προσλάβει από το φυσικό περιβάλλον του γνώση, χρειάζεται να είναι ανοιχτός με εμπιστοσύνη και σεβασμό στην ζωή, βιώνοντας την ύπαρξη του σαν ένα μέρος του όλου και όχι ως ένα κομμάτι που ανήκει σε εκείνον.

Ένα δέντρο που ο άνεμος το έχει λυγίσει βρίσκει αυτόματα το νόημα στο να λυγίσει και να αφεθεί, χωρίς ωστόσο να παραδοθεί αφού μέσα από αυτό το "άφημα" και την μη αντίσταση του, επιτρέπεται η ζωή, καθώς οι ρίζες του εξαπλώνονται όλο και πιο βαθιά στο χώμα ενώ αβίαστα αλλάζει κατεύθυνση και μορφή. Αντί λοιπόν να πάρει ύψος εκείνο μεγαλώνει οριζόντια ακουμπώντας στο έδαφος.

---

Διαβάστε σχετικά: Τι μου έμαθε η ζωή ως τώρα

---

Το ότι πέφτει κάτω δεν καταγράφεται ως μια αποτυχία. Ο άνεμος δεν μπορεί πια να το ξεριζώσει αφού έχει εναρμονιστεί μαζί του, κάποια στιγμή παύει να αντιστέκεται και φαίνεται σαν να πλέει μαζί του όχι όμως από παραίτηση αλλά από αποδοχή, αφού στην φύση υπάρχει και ο δυνατός άνεμος και η δυνατή καταιγίδα. Την στιγμή που αναπόφευκτα πλέει μαζί του την ίδια στιγμή αυτή η σύμπλευση είναι που το δυναμώνει, που το κάνει προσαρμοστικό και ανθεκτικό στην πραγματικότητα που υφίσταται.

Ένα παιδί που παίζει με το κύμα της θάλασσας ξυπόλητο δεν σκέφτεται ποιο είναι το νόημα της ζωής.

Μια γυναίκα ερωτευμένη που γέρνει στην αγκαλιά του συντρόφου της δεν αναλογίζεται αν η στιγμή αυτή έχει νόημα για κείνη. Αυτή την ώρα τα πάντα γύρω της κοπάζουν δεν αναζητά το νόημα γιατί το βιώνει εκείνη την στιγμή.

Όταν ένα ποτάμι κατεβαίνει ορμητικά την πλαγιά ενός βουνού δεν αναρωτιέται για το αν η κατεύθυνση που έχει πάρει είναι η σωστή ή όχι. Δεν σταματά κάπου για αναστοχασμό ούτε λέει πως τάχα πρέπει να προνοήσει για τις ημέρες λειψυδρίας που λένε πως έρχονται.

Δεν προβληματίζεται για την ορμή. Δεν σκέφτεται: μήπως έχω έπαρση με τόση ορμή που κυλάω; Τι θα γίνει το καλοκαίρι που θα υπάρξει ξηρασία; Μήπως πρέπει να πάω πιο αργά πιο ταπεινά; Μήπως αν κρατήσω λίγο την ροή μου μπορεί να επιμηκύνω την ύπαρξη μου; Μήπως υπάρχει τρόπος να υπάρχω για πάντα;

Η αληθινή ταπεινότητα δεν περιορίζει αλλά επιτρέπει.

Όταν μας χαρίσουν ένα όμορφο λουλούδι δεν αναρωτιόμαστε για το νόημα που έχει, η ομορφιά του, είναι μπροστά μας ολοφάνερη. Το ποτάμι, το λουλούδι, το δέντρο, ο έρωτας συνηχούν σε ένα κοινό παρονομαστή: στην υπερισχύουσα δύναμη της ύπαρξης και στο μυστήριο της ίδιας της ζωής τη στιγμή που συμβαίνει. Η παρατήρηση της φύσης αποδεικνύει πως η ζωή είναι μια βαθιά εσωτερική διεργασία και πως η ίδια η ζωή αποτελεί αυτοσκοπό.

Όταν η ζωή μας έχει ζωτικότητα δεν αναταραζόμαστε, δεν υπάρχει η ανάγκη για αναστοχασμό και δεν αποσπόμαστε από την ροή της ζωής.

Όταν το βίωμα μας έχει ζωτικότητα. το νόημα του είναι παρόν και ταυτόχρονα ο νους μας ησυχάζει, κοπάζει ο θόρυβος των σκέψεων μας για το πώς πρέπει να ζήσουμε, καταλαγιάζουν οι φόβοι και οι ενοχές ενώ την ίδια στιγμή οι αισθήσεις μας είναι διευρυμένες.

Για αυτό στην παιδική ηλικία και στην νεαρή ηλικία ο άνθρωπος δεν αναζητάει το νόημα για ζωή διότι μπορεί να ζει στο παρόν, μπορεί να παίζει, να χαίρεται την ίδια στιγμή που η ζωή έχει ένα ατελείωτο ορίζοντα μπροστά του, είναι περίεργος για αυτή, λαχταράει να την γνωρίσει και να την γευτεί. Η παραπάνω κατάσταση ενυπάρχει περισσότερο στην παιδική ηλικία του ανθρώπου καθώς σε αυτή την φάση ο ίδιος βιώνει ελεύθερη και παρούσα την ύπαρξη του.

Η ενηλικίωση ωστόσο του σύγχρονου ανθρώπου βρίσκει την ύπαρξη του άκαμπτη, μεταλλαγμένη, γεμάτη κοινωνικές νόρμες οι οποίες έχουν χτιστεί γύρω από τον αληθινό και φυσικό του εαυτό ξεκινώντας από την ίδια την οικογένεια και συνεχίζεται από την ευρύτερη κοινωνία. Στην προσπάθεια να χωρέσει ο άνθρωπος στα δοσμένα της κοινωνίας, της εποχής και του πολιτισμού του θυσιάζει, ασυνείδητα, την ύπαρξη του και την μοναδικότητα ως ζωντανό ον.

Για αυτό οι πρώτες δυο δεκαετίες της ενήλικης ζωής των ανθρώπων επικεντρώνονται στην κάλυψη αναγκών που αφορά το χτίσιμο της προσωπικότητάς του με βάση την επιθυμητή και αποδεκτή μορφή της κοινωνίας του. Ενώ στα μέσα της ζωή μας, όπου κάνεις αναγνωρίζει πιο καθαρά το αναπόφευκτο τέλος και τον συγκεκριμένο και περιορισμένο χρόνο της ύπαρξης του αναζητιέται το πραγματικό νόημα της ζωής συνεπώς και η σύνδεση με τον βαθύτερο μας εαυτό.

Για να μπορέσεις να δεχτείς τον θάνατο πρέπει πρωτίστως να έχει ζήσει, για να μπορέσεις να έχεις ζήσει χρειάζεται να έχεις καταφέρει να συνδεθείς με τον βαθύτερο εσωτερικό σου εαυτό. Όταν η συνείδηση του θανάτου αρχίζει να αναδύεται ως αντίβαρο αυτής αναδεικνύεται η ανάγκη για αναζήτηση του νοήματος και αξιοποίηση του χρόνου που μας έχει απομείνει με τον πιο ουσιαστικό και αληθινό τρόπο.

Κάθε φορά που νιώθουμε ζωντανοί με το βίωμα μας δεν αναζητούμε απαντήσεις, δεν θέτουμε πολύπλοκα ερωτήματα, δεν αναδεικνύουμε προβληματισμούς, αμφιβολίες και αμφιθυμίες μας. Δεν υπάρχουν νοήματα που πρέπει να ανακαλυφθούν καθώς η ίδια η ζωή, όταν καταφέρνει και είναι ζώσα ζωή, έχει πετύχει τον σκοπό της και βιώνει νόημα συνεπώς βιώνεται η αξία αυτής!

Το νόημα που βιώνω σε μια φάση της ζωής μου δεν είναι σίγουρο ότι θα με αντιπροσωπεύει μέχρι και το τέλος της ζωής. Είναι σημαντική η συνειδητή γνώση της ύπαρξης του νοήματος στην ζωή μας, διότι αποτελεί μια αέναη μάχη με το θάνατο και την φθορά. Μέσα σε αυτή την ανάγκη του ανθρώπου ελλοχεύει συνεχώς ο κίνδυνος να γίνουμε υπηρέτες ενός νοήματος που ανακαλύψαμε ή πιθανά να είναι δοσμένο από την κοινωνία ή την οικογένεια μας.

Να χτίσουμε γύρω από αυτό σχεδόν μια φυλακή για να μην το χάσουμε και να βρεθούμε να είμαστε υπηρέτες μιας πεποίθησης ή μιας ιδεολογίας για το νόημα της ζωής. Βρισκόμαστε να διακηρύττουμε και να υπηρετούμε κάποιο νόημα ακόμα και αν στο σήμερα δεν είναι ζωντανό μέσα μας, ακόμη και αν στο σήμερα δεν έχει ροή και αντίκτυπο στο παλμό για ζωή, στην αρμονία, στην χαρά, στην ελπίδα, στην ίδια την αποδοχή της αυθεντικής αλήθειας μας. Εκεί όπου εμπεριέχεται το φως και οι σκιές μας, το σωστό και το λάθος μας, η ανάπτυξη αλλά και η φθορά μας, η ομορφιά αλλά και η ασχήμια μας, η ζωή αλλά και ο θάνατος μας.

Είναι φορές που ο άνθρωπος στην μεγάλη αγωνιά του να πορευτεί με νόημα στην ζωή του οδηγείται στο να κυριεύει και να εξουσιάζει αυτό το νόημα. Η ανάγκη για απόλυτο έλεγχο και κυριαρχία στο νόημα για ζωή φαντάζει σαν μια νίκη απέναντι στην μεγάλη υπαρξιακή αγωνία του.

Ωστόσο η αλήθεια στο νόημα για ζωή συναντιέται στην ταπεινότητα, χάνεται στην αλαζονεία και στην προσπάθεια της εξασφάλισης και της κατάκτησης με ένα άκαμπτο και δοσμένο κοινωνικά τρόπο. Το αληθινό για τον καθένα μας νόημα δεν εξασφαλίζεται αλλά προσφέρεται, δεν απαιτείται απλά υπάρχει, δεν ανταλλάσσεται αλλά ούτε επιβάλλεται δεν κατασκευάζεται αλλά αποκαλύπτεται.

Η κατάκτηση φαντάζει ως μια νίκη που όμως χαμένος είναι ο ίδιος ο εαυτός. Η εσωτερική σύγκρουση του ανθρώπου, ο εσωτερικός πόλεμος, η κατάκτηση, η κυρίαρχη και εξουσιαστική μορφή του, η υπεράσπιση της μια μόνο πλευράς την ίδια στιγμή που απαρνιέμαι κάποια άλλη ψυχική μου πλευρά, ουδεμία σχέση έχει με το αληθινό νόημα της ζωής και ουδεμία ευθύνη αναλαμβάνει για την πραγμάτωση της.

Το νόημα δεν πρέπει να εκλαμβάνεται σαν οχυρό στους φόβους μας. Το γνήσιο νόημα αγκαλιάζει ολόκληρη την ύπαρξη χωρίς να την ακρωτηριάζει, οδηγεί στην πραγμάτωση της αγάπης για την ζωή, είναι η ίδια η αγάπη για ζωή και για όσα μας περιβάλλουν γύρω μας, είναι μια αγάπη με ενσυναίσθηση και ανθρωπιά.

Δεν μπορείς να κατακτήσεις και να κατακυριεύσεις το νόημα, διότι το νόημα στην αλήθεια του είναι φωτεινό και αβίαστα το βλέπεις και αβίαστα το βιώνεις. Δεν θα σου ζητήσει ανταλλάγματα, αν το συναντήσεις. Είναι σαν τον ήλιο που μας ζεσταίνει και μας φωτίζει αλλά δεν μπορούμε να το φυλακίσουμε μέσα μας, ούτε να επιβάλουμε για πάντα την λάμψη και την ζεστασιά του.

Μια τέτοια δράση μας αποτελεί άρνηση και αντίδραση στο φόβο της επερχόμενης νύχτας και του ανεξάντλητου σκοταδιού της. Χρειάζεται να επιτρέψουμε πρόσβαση σε ψυχικά περάσματα, όπου μπορούν να μας συνδέσουν με τα σκιερά μας κομμάτια.

Αυτό άλλωστε αποτελεί μέρος μιας διεργασίας της θεραπείας μας. Η επιτρεπτικότητα μας στην δυσφορία, στον πόνο, στον φόβο και στην ανθρώπινη ενοχή ανοίγει αδιαμφισβήτητα την δίοδο για να αναδυθεί το ασυνείδητο υλικό, και αυτό υποδηλώνει την απόφαση, την δύναμη και την αντοχή τα οποία χρειάζονται ως απαραίτητα δομικά υλικά της αφύπνισης μας, της επίγνωσης και της προθυμίας μας να συναντηθεί ο πραγματικός εαυτός μας και με την άφθονη ζωτικότητα που πηγάζει ακριβώς από εκεί, από μέσα μας.

Γνωρίζουμε πως στο σύμπαν μας το φως δεν αφανίζεται ποτέ και πως το σκοτάδι υφίσταται ακόμη και όταν το μικροπεριβάλλον μας είναι λουσμένο με την λάμψη του φωτός. Στο σύμπαν το φως και το σκοτάδι υπάρχουν αδιάκοπα, συνυπάρχουν με αρμονία χωρίς κάποιο από αυτά να είναι κυρίαρχο.

Η εναλλαγή αυτών των δυο είναι ένα βίωμα στο μικρόκοσμο μας το οποίο φανερώνει μια αλήθεια πως το ένα υπάρχει ακριβώς επειδή υπάρχει και το άλλο και πως η υπεράσπισή του ενός από τα δυο είναι μια ψευδαίσθηση μια ουτοπία και μια λήθη της ζώσας ύπαρξης.

Μόνο το βίωμα της θαλπωρής που μας προσφέρει την παρούσα στιγμή ο ήλιος και το φως της ημέρας είναι αρκετό για να βιώσουμε νόημα στην ζωή μας. Το αληθινό νόημα στην ζωή είναι ανοιχτό στην αλήθεια.

Αποδέχεται και μπορεί να την αντέξει χωρίς να διαλυθεί. Βιώνοντας ταυτόχρονα την ανυπέρβλητη αξία της ζωής και την ευγνωμοσύνη για αυτή συναντάει κανείς μια χαρμολύπη και αυτό γιατί έχουμε γνώση πως για τούτη μονάχα την στιγμή είμαστε ζωντανοί, για αύριο δεν ξέρουμε. Η χαρμολύπη είναι αυτό που αντιστοιχεί σε τέτοιες στιγμές. Η χαρά του εδώ και τώρα, αφού είμαι ένα ζωντανό πλάσμα, αλλά και η λύπη, διότι γνωρίζουμε την εφήμερη ύπαρξή μας.

Η προσπάθεια να ορίσεις το νόημα και να το περιορίσεις στο πάντα, ή να το οχυρώσεις μέσα σου με ένα άκαμπτο τρόπο χωρίς την παραμικρή σωτήρια ρωγμή, εξασθενεί την δύναμη του, ξεθωριάζει την ομορφιά του και καταδεικνύεται σε απάρνηση της αλήθειας και του υπαρκτού νοήματος που είναι αυτή καθαυτή η ζωή.

Σε τέτοιες περιπτώσεις αν το νόημα είχε φωνή θα σου έλεγε ότι δεν υπάρχει κατά αυτόν τον τρόπο, ότι πρόκειται για μια αποπλάνηση και παραπλάνηση και πως μόνο αν δεν θέλεις να το κατακτήσεις, τότε μόνο μέσα στην ελευθερία μπορεί να σου παρουσιαστεί και να σε συνοδέψει μέχρι εκείνο το σημείο που αποτελεί ζωτικότητα για σένα.

Το αληθινό νόημα δεν κινδυνεύει από κάτι όπως ο ήλιος, το φως και η ζέστη του, δεν απειλείται από την ροή και το πέρασμα της ζωής. Στον αέναο χρόνο θα λάμπει, υπάρχει στο σκοτάδι και φυσικά υπάρχει και στο φως που πάντα ακολουθεί. Η ολιστική αποδοχή της πραγματικότητας που εμπεριέχει μέσα την αβεβαιότητα νοημαδοτεί το ξημέρωμα και την αλήθεια.

Το νόημα στην ζωή δεν μπορεί να βιαστεί, να προκαθοριστεί, να κυριαρχηθεί, θέλει βαθιά πίστη και τις στιγμές που δεν βλέπεις και δεν το νιώθεις καθαρά. Για όλες εκείνες τις στιγμές που διαβαίνεις τον δρόμο χαμένος, χωρίς κατεύθυνση, για κείνες τις στιγμές που φαίνονται όλα χωρίς νόημα για σένα μην βιαστείς να σε καταγράψεις ως αποτυχημένο. Έχεις να αντέξεις την αβεβαιότητα της ύπαρξης σου.

Αν αντέξεις αυτή τη αποσταθεροποίηση μέσα σου, και την αγωνία που υφίστασαι, γνωρίζοντας ότι το νόημα δεν είναι για να το κατακτήσεις και να το δέσεις για πάντα δίπλα σου, τότε του δίνεις τον χώρο να σου αποκαλυφθεί. Το νόημα κρύβει το μυστήριο μέσα του, αφού είναι κομμάτι της ίδιας της ζωής η οποία αποτελεί ένα μυστήριο.

Ο Γιάλομ αναφέρει πως η αναζήτηση για νόημα, όπως και η αναζήτηση για απόλαυση, πρέπει να γίνεται έμμεσα. Το νόημα προέρχεται από μια δραστηριότητά που έχει νόημα∙ όσο προσπαθούμε να το επιδιώξουμε με προμελετημένο τρόπο, τόσο λιγότερο πιθανό είναι να το βρούμε.

Η ίδια η ζωή είναι αχαρτογράφητη για τον καθένα μας και χρειάζεται θάρρος και κάποιες φορές να προχωρήσουμε χωρίς πλοήγηση. Η πλοήγηση ανακουφίζει από τον φόβο του χάους, της ζωής και του θανάτου αλλά σε οδηγεί στις ίδιες διαδρομές που έχεις ήδη περιδιαβεί.

Το προχώρημα μας χωρίς πλοήγηση, η αβεβαιότητα και το ρίσκο αυτής της κατάστασης, η αποδοχή του φόβου και της ευάλωτης φύσης μας, η παραδοξότητα της συντροφιάς της μοναχικότητας μας, η ανοιχτότητα στο λάθος και στην αποτυχία ως αξιοποιήσιμες εμπειρίες για την ψυχική ωριμότητα του ανθρώπου, δύναται να μας οδηγήσει στο πολυπόθητο προσωπικό νόημα της ζωής και μόνο έτσι τελικά μπορούμε να γίνουμε ανθρωπινότεροι όπως έλεγε και ο Moreno.

Σε αυτές τις συνθήκες, μέσα σε αυτό το πλαίσιο της ανοιχτότητας της καρδιάς με αγάπη, τρυφερότητα, πίστη και ευγνωμοσύνη για την ζωή, αποδεχόμενοι τον πόνο που έχει η ανθρώπινη μοίρα δύναται το νόημα να μας αποκαλυφθεί. Πρόκειται για όλες εκείνες τις στιγμές που βιώνουμε ΩΔΗ ΣΤΗΝ ΖΩΗ.

Χρειάζεται να δώσουμε αξία στη στιγμή, όχι σαν έρμαια της τύχης μας, ούτε σαν απάρνηση των επιθυμιών μας, των αναγκών μας και των βασικών ενστίκτων μας αλλά σαν μια βαθιά συνειδητοποίηση πως στο τώρα υπάρχω, πως τώρα είμαι ζωντανός και είμαι ευγνώμων στην ζωή για αυτό.

Ο τρόπος αυτός δεν είναι ο τρόπος εκείνος που διαγράφει το παρελθόν μας, αφού η άρνηση της ιστορίας μας αποτελεί ψυχικό ακρωτηριασμό, είναι ο τρόπος αυτός που σου επιτρέπει να μην καθηλώνεσαι στο παρελθόν σου, να μην καθορίζεσαι στο σήμερα με μια δυναμική προσκόλλησης σε αυτό.

Η ευγνωμοσύνη στη ζωή, το βίωμα στο εδώ και τώρα, έχει την δύναμη να μετουσιώσει ψυχικά τραύματα του παρελθόντος μας και να τα επουλώσει. Η αποδοχή της πραγματικότητας, όταν δεν μπορούμε να την αλλάξουμε μας καλεί να αλλάξουμε εμείς οι ίδιοι.

---

Αναδεικνύοντας το εδώ και τώρα της ζωής μας και βιώνοντας ευγνωμοσύνη για αυτό δεν διαγράφουμε το παρελθόν μας ούτε αποσυρόμαστε από την επιθυμία της ζωής για το μέλλον μας, αντίθετα δημιουργούμε ψυχικό απόθεμα και ψυχική ανθεκτικότητα επιτρέποντας κατά αυτόν τον τρόπο τη ροή της ζωής μέσα από τις αντιξοότητες που περάσαμε ή που, αν είμαστε τυχεροί θα περάσουμε, όντας μέσα στην ζωή.

Άλλωστε όπως έλεγε και ο γνωστός αυστριακός ζωγράφος Γκούσταφ Κλιμτ: Η ζωή πάνω στη γη είναι πολύ ευχάριστη για όποιον βρίσκει κάποιο νόημα στην ασχήμια.

Ο πρώτος και σημαντικός παράγοντας της ευτυχίας μας είναι αυτό που είμαστε μέσα μας. Για αυτό χρειάζεται να του δώσουμε τον αντίστοιχο χώρο και την αντίστοιχή προσοχή έτσι ώστε να συνδεθούμε μαζί του για να μπορέσουμε στην συνέχεια να αναδείξουμε όσο το δυνατόν καλύτερα τα προτερήματά μας και αυτό που πραγματικά εντέλει είμαστε, επιλέγοντας με συνειδητότητα από το περιβάλλον μας ό,τι αρμόζει καλύτερα για την πνευματική μας ανάπτυξη.

Μέσα σε αυτό το μυστήριο της ζωής το νόημα για ζωή είναι μοναδικό για τον καθένα μας, όπως μοναδική είναι και η ύπαρξη του καθενός μας.

Κλείνοντας παραθέτω τα λόγια του Γκαίτε ο οποίος θέλοντας να δείξει την μοναδικότητα του κάθε ανθρώπινου όντος περιγράφει πως κάθε άνθρωπος την στιγμή που γεννιέται καθορίζεται από μια αναπόδραστη μοίρα, έτσι ώστε η ζωή του να μπορεί να εξελιχθεί μέσα στα όρια που έχει χαράξει για κείνον η θέση των άστρων.

΄Όπως την μέρα εκείνη που σε έφερε στον κόσμο,

ο ήλιος έστεκε και χαιρετούσε τους πλανήτες,

να ωριμάζεις άρχισες μέσα στο χρόνο

καθώς όρισε την πορεία σου η μοίρα

Έτσι πρέπει να είσαι,

να ξεφύγεις από εσένα δεν μπορείς,

οι Σίβυλλες και οι προφήτες καιρό τώρα το έχουν

πει,

κ ούτε ο χρόνος ούτε άλλη δύναμη συντρίβει

μορφή σμιλεμένη που ανθίζει μέσα στην ζωή.

ΠΗΓΗ:

https://www.psychologynow.gr/arthra-psyxikis-ygeias/proagogi-psyxikis-ygeias/noima-zois/9302-i-epidimia-enos-sygxronou-kosmou-na-eksousiazei-to-noima-tis-zois.html(accessed 3.9.20)