Πώς η σωματική άσκηση ωφελεί τον εγκέφαλο

Η σωματική δραστηριότητα αλλάζει το μυαλό μας, διαπιστώνουν δύο νέες έρευνες που ενισχύουν την ιδέα πως «οπωσδήποτε η άσκηση είναι ένα από τα καλύτερα πράγματα που μπορεί να κάνει κανείς» για το μυαλό του


Η σωματική δραστηριότητα ωφελεί το μυαλό μας, διαπιστώνουν δύο νέες έρευνες. Στη μία από αυτές, οι επιστήμονες μελέτησαν τη ζωή, το DNA και την αντίληψη χιλιάδων ανθρώπων για να καταδείξουν πώς η τακτική άσκηση οδηγεί σε πολύ πιο αιχμηρή σκέψη.


Η δεύτερη έρευνα συνέβαλε στην εξήγηση του γιατί η άσκηση είναι ευεργετική για τον εγκέφαλο. Σε αυτήν, οι ερευνητές διαπίστωσαν πως μόλις έξι λεπτά έντονης σωματικής δραστηριότητας πενταπλασίασε την παραγωγή μιας νευροχημικής ουσίας που είναι γνωστό ότι είναι απαραίτητη για την υγεία του εγκεφάλου.

Οι έρευνες αυτές, που δημοσιεύονται λίγο μετά την πολυσυζητημένη μελέτη που είχε εγείρει αμφιβολίες για το κατά πόσον η άσκηση ενισχύει τη σκέψη και τη μνήμη, ανέλυσαν δεδομένα σχεδόν 350.000 ανθρώπων.

Οι έρευνες ενισχύουν την ιδέα πως «οπωσδήποτε η άσκηση είναι ένα από τα καλύτερα πράγματα που μπορεί να κάνει κανείς» για το μυαλό του, σημειώνει ο Μάθιου Μπουαγκοντιέ, αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Οτάβα και επιβλέπων της μίας από αυτές.

Ερευνα ορόσημο

Η έρευνα από τον Μπουαγκοντιέ και τους συναδέλφους του, που δημοσιεύτηκε την περασμένη εβδομάδα στο Scientific Reports, χρησιμοποιεί ένα καινοτόμο και περίπλοκο τύπο στατιστικής ανάλυσης για υπερβεί την παραδοσιακή έρευνα παρατήρησης και να αποδείξει με βεβαιότητα ότι η άσκηση όντως βελτιώνει τις εγκεφαλικές δεξιότητες.

Στράφηκαν έτσι στο DNΑ και τη Μεντελική τυχαιοποίηση, μια τεχνική χρήσης γενετικών παραλλαγών για τον εντοπισμό συνδέσεων μεταξύ παραγόντων και νοσημάτων.

Ολοι μας γεννιόμαστε με ή χωρίς ορισμένα μέρη του DNA, κάποια από τα οποία συμβάλλουν στην πιθανότητα να είμαστε σωματικά δραστήριοι.

Οι επιστήμονες, διασταυρώνοντας τις γνωστικές βαθμολογίες των ατόμων που έχουν ή δεν έχουν γενετική προδιάθεση στην άσκηση με εκείνες των ατόμων με τις γονιδιακές παραλλαγές που σχετίζονται με τη νόηση, μπορούν να διακρίνουν τον βαθμό στον οποίο η άσκηση συμβάλλει στις δεξιότητες σκέψης.




Κατανάλωση καφέ: Μας κάνει να κινούμαστε περισσότερο αλλά και να χάνουμε τον ύπνο μας

Από δύο τεράστιες βάσεις δεδομένων στοιχείων υγείας, πήραν γενετικά δεδομένα περίπου 350.000 ανθρώπων κάθε ηλικίας, μαζί με μετρήσεις της σωματικής δραστηριότητας των περίπου 91.000 εξ αυτών και βαθμολογίες γνωστικών δεξιοτήτων από σχεδόν 258.000.

Οι άνθρωποι με γενετική προδιάθεση στην άσκηση συνήθως ασκούνταν και, όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές, είχαν καλύτερες επιδόσεις σε τεστ σκέψης αν η άσκησή τους ήταν τουλάχιστον μέτρια, συγκρίσιμη με το τζόκινγκ.

Η άλλη έρευνα, παρότι συγκριτικά μικρή, ίσως βοηθήσει στην κατανόηση του πώς η σωματική άσκηση διατηρεί το μυαλό υγιές.

Στο πείραμα αυτό, 12 υγιείς νέοι άνθρωποι έκαναν στατικό ποδήλατο σε χαλαρό ρυθμό για 90 λεπτά και στη συνέχεια διαλειμματική άσκηση έξι λεπτών, στην οποία εναλλάσσονταν 40 δευτερόλεπτα πετάλι και 20” ξεκούραση.

Πριν, κατά τη διάρκεια και μετά από κάθε άσκηση οι ερευνητές κατέγραφαν το BDNF (σ.σ.: εγκεφαλικός νευροτροφικός παράγοντας – Βrain Derived Neurotrophic Factor, πρωτεΐνη που συμβάλλει στη δημιουργία και την ωρίμανση νέων εγκεφαλικών κυττάρων και εγκεφαλικών συνάψεων) στο αίμα των ασκούμενων. Επιπλέον μετρούσαν τα επίπεδα γαλακτικού οξέος, το οποίο απελευθερώνουν οι μύες κατά τη διάρκεια της άσκησης, ιδίως της έντονης, και μπορεί να λειτουργήσει ως «καύσιμο» για τον εγκέφαλο.

Παλαιότερες έρευνες σε ποντίκια υποδεικνύουν ότι αυτή η αλλαγή στην τροφοδοσία του εγκεφάλου είναι αυτή που εκκινεί τη δημιουργία του BDNF. Οταν οι εγκέφαλοι των ζώων αρχίζουν να καταναλώνουν γαλακτικό οξύ αντί για ζάχαρη, αρχίζουν να παράγουν περισσότερο BDNF και τα ποντίκια σύντομα εξελίσσονται σε εγκεφαλικά τρωκτικά.

Πλέον, οι ερευνητές βρήκαν ενδείξεις πως κάτι ανάλογο συμβαίνει και με τους ανθρώπους. Κατά τη διάρκεια της χαλαρής ποδηλασίας, τα επίπεδα γαλακτικού οξέος αυξάνονταν ελαφρά στο αίμα των ανθρώπων έπειτα από περίπου 30 λεπτά, όπως ακριβώς και η ποσότητα BDNF στο αίμα τους. Κατά τη διάρκεια και μετά από έξι λεπτά γρήγορου και έντονου πεταλιού, τόσο το γαλακτικό οξύ όσο και το BDNF εκτινάσσονταν.

Αυτό που καταδεικνύουν τα αποτελέσματα της έρευνας είναι ότι «η άσκηση είναι καλή για τον εγκέφαλό μας και πως η περισσότερη ή εντονότερη δραστηριότητα ίσως μεγιστοποιεί τα οφέλη» λέει ο Τράβις Γκίμπονς, μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Πανεπιστήμιο Okanagan της Βρετανικής Κολομβίας και επικεφαλής της μελέτης.

Πηγή:

https://www.kathimerini.gr/life/health/562357414/pos-i-somatiki-askisi-ofelei-ton-egkefalo-ereynes/(accessed 10.4.23)

Ο εγκέφαλος χρειάζεται από 100 έως 300 χιλιοστά του δευτερολέπτου για να αναγνωρίσει έναν οικείο ήχο

Ο ανθρώπινος εγκέφαλος μπορεί να αναγνωρίσει έναν οικείο ήχο μέσα σε 100 έως 300 χιλιοστά του δευτερολέπτου, σύμφωνα με νέα έρευνα που διεξήγε το Πανεπιστήμιο UCL του Λονδίνου.

Η συγκεκριμένη μελέτη, που δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση "Scientific Reports", επιδίωξε να διερευνήσει πόσο γρήγορα το μυαλό ανταποκρίνεται σε μια γνωστή μουσική μελωδία καθώς και τις εγκεφαλικές διεργασίες που επιτρέπουν αυτή την απόκριση.

Οι ερευνητές μελέτησαν αυτό το ζήτημα μέσα από ένα παιχνίδι που λέγεται "Ονομάστε αυτή τη μελωδία" ("Name that tune"), όπου οι διαγωνιζόμενοι καλούνται να αναγνωρίσουν ένα μουσικό κομμάτι λίγα δευτερόλεπτα αφού αυτό ξεκινήσει να παίζει. Το δείγμα αποτελείτο από πέντε άντρες και πέντε γυναίκες, ο καθένας από τους οποίους επέλεξε πέντε τραγούδια που του ήταν πολύ γνωστά. Για κάθε συμμετέχοντα οι ερευνητές αντιστοίχισαν ένα γνωστό σε αυτόν τραγούδι με μία παρόμοια μελωδία, η οποία όμως καθαυτή ήταν άγνωστη στο συμμετέχοντα.

Οι συμμετέχοντες άκουγαν παθητικά περίπου 100 δείγματα ήχου (διάρκειας μικρότερης του ενός δευτερολέπτου) από τον γνωστό και τον άγνωστο ήχο, τα οποία παρουσιάζονταν με τυχαία σειρά. Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν το ηλεκτροεγκεφαλογράφημα ως τεχνική απεικόνισης της εγκεφαλικής δραστηριότητας, αφού αυτό καταγράφει την ηλεκτρική δραστηριότητα του εγκεφάλου και την κορημετρία (τεχνική μέτρησης της διαμέτρου της κόρης του ματιού, ένδειξη αφύπνισες).

Διαπιστώθηκε ότι οι συμμετέχοντες χρειάζονταν κατά μέσο όρο από 100 έως 300 χιλιοστά του δευτερολέπτου για να αναγνωρίσουν έναν οικείο ήχο, αυτό φάνηκε αφενός από τη διαστολή της κόρης του ματιού των συμμετεχόντων, που δείχνει αυξημένη διέγερση λόγω του οικείου ήχου και αφετέρου από την επακόλουθη φλοιώδη ενεργοποίηση του εγκεφάλου που σχετίζεται με την επαναφορά του γνωστού ήχου από τη μνήμη. Δε φάνηκαν οι ίδιες φυσιολογικές αντιδράσεις στην ομάδα ελέγχου, για την οποία όλοι οι ήχοι ήταν άγνωστοι.

Η Μαρία Τσάιτ, καθηγήτρια του Πανεπιστημίου UCL του Λονδίνου, τόνισε πώς η έρευνα αυτή δείχνει πως οι άνθρωποι αναγνωρίζουν αρκετά γρήγορα τους οικείους ήχους και προσθέτει ότι τα αποτελέσματα αυτής είναι πολύ χρήσιμα για τη δημιουργία πλήθους θεραπευτικών παρεμβάσεων που βασίζονται στη μουσική.

"Για παράδειγμα, υπάρχει αυξανόμενο ενδιαφέρον για την εκμετάλλευση της μουσικής στους ασθενείς με άνοια, σε αυτούς η μνήμη της μουσικής διατηρείται καλά παρά την κατά τα άλλα συστηματική αποτυχία της λειτουργίας των κέντρων μνήμης", δήλωσε η ίδια.

Πηγή:

https://www.kathimerini.gr/1049393/article/ygeia/ygeia-epikairothta/o-egkefalos-xreiazetai-apo-100-ews-300-xiliosta-toy-deyteroleptoy-gia-na-anagnwrisei-enan-oikeio-hxo(accessed 31.10.19)

Ο εγκέφαλος δεν είναι αποθήκη αναμνήσεων

Μπορεί εμείς να έχουμε την αίσθηση ότι βγάζουμε τις θύμησές μας από το σεντούκι του πολυπλοκότερου οργάνου μας, όμως όλα τα επιστημονικά δεδομένα συνηγορούν υπέρ του αντιθέτου



Αν ο εγκέφαλός μας ήταν αποθήκη, ο χώρος του θα ήταν πεπερασμένος...


Η πεποίθηση ότι οι αναμνήσεις και οι γνώσεις μας αποθηκεύονται στον εγκέφαλο είναι τόσο γενική και απόλυτη ώστε κάθε αντίλογος εκλαμβάνεται ως παραδοξολογία. Τι άλλη εξήγηση πέραν αυτής της εγγραφής των εμπειριών στη μνήμη μπορεί να υπάρξει για την επανειλημμένη ανάδυση των ίδιων βιωμάτων και γνώσεων στη συνείδηση; Αλλά η απουσία εναλλακτικών ερμηνειών του φαινομένου και η πιεστική ανάγκη μιας εύλογης ερμηνείας του δεν συνιστούν τεκμήριο ότι όντως οι εμπειρίες εγγράφονται στη μνήμη ή στον εγκέφαλο. Κι αυτό δεν πέρασε απαρατήρητο από τον Πλατωνικό Σωκράτη: «Είναι λοιπόν η μνήμη μας κέρινη πλάκα όπου χαράζονται οι γνώσεις μας, ή μήπως είναι οι γνώσεις μας σαν τα πουλιά και η μνήμη μας κλουβί όπου τα φυλάμε;» ρωτά τον μαθητευόμενο γεωμέτρη Θεαίτητο. Ελέγχοντας κι οι δυο τους τις λογικές επιπτώσεις αυτών των υποθέσεων συμφώνησαν ότι, εν τέλει, η μνήμη δεν μπορεί να είναι κήρινον εκμαγείον ούτε περιστερεών παντοδαπών ορνίθων· ότι η υπόθεσις της διαφυλάξεως των αναμνήσεων σε οτιδήποτε «δοχείο» δεν ευσταθεί.

Ωστόσο, κάπου 25 αιώνες αργότερα, τόσο οι επιστήμονες όσο και το ευρύτερο κοινό επιμένουμε να πιστεύουμε - πράγμα το οποίο φαίνεται και από τον τρόπο που εκφραζόμαστε - ότι όλες οι αναμνήσεις μας εγγράφονται στον εγκέφαλο εν είδει νευρωνικών κυκλωμάτων. Πώς όμως τεκμηριώνεται επιστημονικά αυτή η κατά τα άλλα ευλογότατη υπόθεση; Δύο βασικά είδη μεθόδων έχουν κατά καιρούς χρησιμοποιηθεί για τον σκοπό αυτόν: το πρώτο και παλαιότερο είναι η μελέτη των επιπτώσεων των διαφόρων εγκεφαλικών κακώσεων στη μνήμη. Το δεύτερο συνίσταται στην εφαρμογή των νέων τεχνολογιών απεικονίσεως των λειτουργιών του ανθρωπίνου εγκεφάλου εν δράσει. Φαίνεται λοιπόν ότι και τα δύο είδη συγκλίνουν στο συμπέρασμα ότι υπάρχουν εξειδικευμένες περιοχές στον εγκέφαλο για διάφορα είδη γνώσεων, όπως επί παραδείγματι για τη γνώση και την αναγνώριση προσώπων, τοπίων, χωμάτων, κ.λπ.· εν ολίγοις, περιοχές οι οποίες κατά τη γνώμη πολλών και εγκρίτων επιστημόνων περιέχουν τα μνημονικά κυκλώματα των αντιστοίχων εννοιών.

Αλλά, όπως απεδείχθη στον διάλογο «Θεαίτητος» τον οποίο προ ολίγου εμνημόνευσα, το φαινομενικώς εύλογο δεν είναι κατ' ανάγκη αληθές. Αναμφιβόλως υπάρχουν εξειδικευμένες περιοχές οι οποίες ενεργοποιούνται επιλεκτικώς: μία όταν αναγνωρίζουμε πρόσωπα, μια άλλη όταν αναγνωρίζουμε τοπία, κι άλλες για χρώματα, για σωματικές κινήσεις, για αντικείμενα που μεταχειριζόμαστε, για κυρίως οπτικά ερεθίσματα, για κυρίως ακουστικά και ούτω καθ' εξής. Οταν δε μια εξειδικευμένη περιοχή υφίσταται βλάβες λόγω τραυματισμών, νεοπλασιών, εγκεφαλικών επεισοδίων ή νευροεκφυλιστικών νόσων πράγματι εκπίπτει και η επάρκεια με την οποία αναγνωρίζεται η αντίστοιχη κατηγορία εννοιών και αντικειμένων.

Από προσεκτικότερη όμως ανάλυση των κλινικών και των νευροαπεικονιστικών αυτών δεδομένων προκύπτει άλλο συμπέρασμα, το οποίο συνάδει με την άποψη ότι οι εξειδικευμένες περιοχές περιέχουν νευρωνικούς μηχανισμούς αναλύσεως αισθητικών σημάτων από το περιβάλλον και σημάτων τα οποία παράγονται από άλλους, παρόμοιους μηχανισμούς και όχι μνημονικά κυκλώματα. Πολλοί παράγοντες καθιστούν το συμπέρασμα αυτό ευλογότερο, εάν όχι απολύτως αναγκαίο. Θα αναφερθώ εδώ στους βασικότερους: Εάν, φέρ' ειπείν, η εξειδικευμένη «περιοχή προσώπων» ή η «περιοχή χρωμάτων» ήταν αποθήκη κυκλωμάτων, καίτοι πεπερασμένη, θα έπρεπε να περιέχει άπειρα τέτοια κυκλώματα δεδομένου ότι αναγνωρίζουμε δυνάμει άπειρο αριθμό χρωμάτων και προσώπων. Επιπλέον, καμία βλάβη σε καμία περιοχή του εγκεφάλου δεν έχει ποτέ προκαλέσει αμετάκλητη απώλεια μιας συγκεκριμένης εμπειρίας ή μιας κατηγορίας εννοιών όπως θα αναμένετο εάν κάθε ανάμνηση ήταν κωδικευμένη σε ένα κύκλωμα. Αντιθέτως, αμετάκλητη απώλεια αναγνωρίσεως όλων των οπτικώς (ή ακουστικώς ή απτικώς, κ.λπ.) προσλαμβανομένων αντικειμένων παρατηρείται μόνον όταν οι νευρωνικοί μηχανισμοί επεξεργασίας των αντιστοίχων ερεθισμάτων υφίστανται βλάβες, όπως σε περιπτώσεις αγνωσίας ή αφασίας.

Αλλά, εάν κανένα μέρος του εγκεφάλου δεν λειτουργεί ως αποθήκη αναμνήσεων αλλά όλα τα μέρη του περιέχουν μηχανισμούς επεξεργασίας νευρωνικών σημάτων, πώς εξηγείται η απόλυτη πεποίθηση ότι, επί παραδείγματι, το πρόσωπο ή το τοπίο που βλέπουμε το έχουμε ιδεί στο παρελθόν (και γι' αυτό, άλλωστε, το «ανα-γνωρίζουμε»); Ή, πώς εξηγείται το γεγονός ότι βλέποντας ένα αντικείμενο αυτομάτως θυμόμαστε το όνομά του και τανάπαλιν εάν και τα δύο δεν ήταν κάπου μαζί καταγεγραμμένα; Τέλος, πώς εξηγείται η ενίοτε απροσδόκητη και αυθόρμητη ανάδυση αναμνήσεων, εάν δεν ήταν όλες ήδη κάπου εγγεγραμμένες;


Τα ερωτήματα αυτά απαντώνται ικανοποιητικώς στο πλαίσιο μιας θεωρίας της μνήμης από όπου εκλείπει το αίτημα της εναποθηκεύσεως των μνημονικών κυκλωμάτων και η οποία προϋποθέτει, πολύ σχηματικά, δύο τινά. Πρώτον, ότι ο εγκέφαλος εμπεριέχει μόνον μηχανισμούς επεξεργασίας εξωγενών και ενδογενών σημάτων - κάποιοι εκ των οποίων έχουν ήδη ταυτοποιηθεί. Δεύτερον, ότι οι μηχανισμοί αυτοί είναι συνδεδεμένοι έτσι ώστε τα σήματα που παράγει ο καθένας να αρκούν ως αίτια παραγωγής σημάτων από τους άλλους μηχανισμούς - δυνατότητα του νευρικού συστήματος ήδη αποδεδειγμένη: Ο ήχος που προαναγγέλλει τροφή (δηλαδή ο σχηματισμός σημάτων που παράγονται από τον μηχανισμό αναλύσεως ακουστικών ερεθισμάτων) αρκεί να ενεργοποιήσει τους σιελογόνους αδένες του σκύλου στο πλαίσιο του γνωστού πειραματικού πρωτοκόλλου του Παβλόφ. Με τον ίδιο τρόπο, το άκουσμα «καρέκλα» (δηλαδή ο σχηματισμός σημάτων που παράγονται από τον μηχανισμό αναλύσεως ακουστικών ερεθισμάτων) αρκεί να ενεργοποιήσει τους μηχανισμούς επεξεργασίας οπτικών ερεθισμάτων για να δημιουργήσουν τον σχηματισμό σημάτων που αντιστοιχεί στο εν λόγω αντικείμενο δεδομένου ότι πολλές φορές στο παρελθόν το ίδιο άκουσμα (τα ίδια ακουστικά σήματα) συνυπήρξαν με αυτά που προέκυπταν από την παρουσία του αντικειμένου. Το δε σύνολο των σημάτων αντιστοιχεί στη γνώση (και την αναγνώριση) του αντικειμένου. Ακολούθως, κάθε φορά που ενθυμούμαστε κάτι το αναπαράγουμε και δεν το ανακαλούμε ενεργοποιώντας το αντίστοιχό του μνημονικό κύκλωμα όπως προτείνεται στο πλαίσιο της κλασικής θεωρίας. Οσο για την πεποίθηση ότι το αντικείμενο είναι οικείο, ότι είναι ήδη γνωστό, προέρχεται από την ευκολία και την αμεσότητα με την οποία προκύπτει ο σύνθετος σχηματισμός σημάτων, πράγμα που δεν συμβαίνει με άγνωστα αντικείμενα και ασαφείς έννοιες. Τέλος, δεδομένου ότι το συνειδησιακό γίγνεσθαι, η αλληλουχία, δηλαδή, των εμπειριών είναι συνεχής, πάντα κάτι προηγείται και προκαλεί την ανάδυση κάποιων αναμνήσεων, ασχέτως εάν ενίοτε αυτό το κάτι εκπίπτει της προσοχής μας. Καμία, επομένως, ανάμνηση δεν είναι απολύτως απρόκλητη και αυθόρμητη.

Ο κ. Ανδρέας Κ. Παπανικολάου είναι ομότιμος καθηγητής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Tennessee, όπου διηύθυνε τον τομέα Κλινικών Νευροεπιστημών, επισκέπτης καθηγητής Νευρολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και πρόεδρος του Κέντρου Εφηρμοσμένων Νευροεπιστημών του Πανεπιστημίου Κύπρου.

ΠΗΓΗ:

http://www.tovima.gr/science/article/?aid=965061(accessed 20.4.18)

7 τρόποι για να ακονίσετε το μυαλό σας

Οι γιατροί πολλές φορές δίνουν συμβουλές σχετικά με το πως μπορείτε να προστατεύσετε την καρδιά σας, το συκώτι σας, τα νεφρά σας και όλα τα υπόλοιπα ζωτικά όργανα του ανθρώπινου σώματος. Τι συμβαίνει, όμως, με ένα από τα πιο σημαντικά και ζωτικής σημασίας όργανο, τον εγκέφαλο; Καθώς περνούν τα χρόνια, όλοι οι άνθρωποι παρατηρούν μία μείωση της μνημονικής τους ικανότητας. Ο εγκέφαλος, όπως και οι μυς, χρειάζεται «εκγύμναση», ώστε να δυναμώνει και να παραμένει σε εγρήγορση, προλαμβάνοντας εκφυλιστικές ασθένειες όπως η Νόσος Αλτσχάιμερ ή η άνοια.

Η Χριστίνα Βλαχοπούλου, Ψυχοθεραπεύτρια, Συμβουλευτική Ψυχολόγος (Msc), προτείνει 7 απλούς τρόπος ώστε να εξασκήσετε το μυαλό σας.

Κάθε μορφή άσκησης και εξάσκησης του μυαλού μπορεί να προλάβει την εκφύλιση των εγκεφαλικών κυττάρων, βοηθά τη διατήρηση της μνήμης, τη συγκέντρωση και τις νοητικές ικανότητες του ατόμου. Στην αντιπέρα όχθη βρίσκονται το έντονο άγχος, το χρόνιο στρες και μία ζωή ρουτίνας χωρίς προκλήσεις, στοιχεία που αποτελούν μεγάλους εχθρούς του μυαλού.

Τι πρέπει να κάνετε:

1. Σημαντικό είναι να συμμετέχει κανείς σε ομάδες κοινωνικού χαρακτήρα, να έρχεται σε επαφή με τον κόσμο και να κάνει ενδιαφέρουσες συζητήσεις που διεγείρουν τη φαντασία, την κριτική σκέψη και την αναλυτική ικανότητα.

2. Μην ξεχνάτε τη σωματική άσκηση που βελτιώνει τη ροή του αίματος στον εγκέφαλο προσφέροντας καλύτερη οξυγόνωση. Κάθε είδους σωματικής άσκησης είναι ωφέλιμο τόσο για το σώμα, όσο και για το μυαλό.

3. Ανεξάρτητα με την ηλικία στην οποία βρίσκεστε προσπαθήστε να μάθετε μία καινούρια δεξιότητα, να αποκτήσετε ένα νέο χόμπι, μία ξένη γλώσσα ή κάποιο μουσικό όργανο.

4. Αφιερώστε χρόνο για να κάνετε ένα παζλ, να λύσετε σταυρόλεξα, να διαβάσετε βιβλία ή να ασχοληθείτε με οποιοδήποτε παιχνίδι σχετίζεται με λέξεις και αριθμούς.

5. Μη χάνετε ευκαιρία να ασχοληθείτε με οτιδήποτε διεγείρει τις αισθήσεις σας, όπως ταξίδια, νέες εμπειρίες, γιόγκα και διαλογισμό.

6. Η καλή και ισορροπημένη διατροφή βοηθά την καλή υγεία του εγκεφάλου.

7. Ένας υγιής εγκέφαλος για να λειτουργήσει σωστά, προϋποθέτει ότι λαμβάνει επαρκή ύπνο και ξεκούραση.

ΠΗΓΗ:

http://www.huffingtonpost.gr/2015/03/16/-ygeia-akonisete-mualo-egkefalos_n_6838066.html?utm_hp_ref=greece&ncid=fcbklnkgrhpmg00000001(accessed 22.3.15)