Η Ψυχολογία της Αυτοπεποίθησης

Έχετε ποτέ αναρωτηθεί τι κρύβεται πίσω από την αυτοπεποίθηση;

Μερικές φορές φαίνεται σαν να υπάρχει ένα μαγικό φίλτρο που κάνει τα άτομα με υψηλή αυτοπεποίθηση να αντιμετωπίζουν κατάματα τον φόβο και όλους τους υπόλοιπους να αποφεύγουν να εμπλακούν.

Αν θέλετε να ρωτήσετε το γιατί, αυτό που θα σας πουν οι ψυχολόγοι είναι ότι δεν υπάρχει κάτι το ιδιαίτερο πίσω από αυτούς τους ανθρώπους και ότι απλώς έχουν συσσωρεύσει μια σειρά από συνήθειες και πεποιθήσεις με την πάροδο του χρόνου, είτε εκ προθέσεως είτε από τύχη.

Όμως, πριν εξετάσουμε αυτές τις συνήθειες και τις πεποιθήσεις, πρέπει να πάμε λίγο πίσω και να θέσουμε το ερώτημα: τι είναι η αυτοπεποίθηση;

Η αυτοπεποίθηση είναι απλά ο βαθμός στον οποίο πιστεύετε ότι οι πράξεις σας, θα οδηγήσουν σε ένα θετικό αποτέλεσμα. Δεν είναι το ίδιο με την αυτοεκτίμηση.

Η αυτοεκτίμηση είναι μια γενικότερη αίσθηση που έχετε για τον εαυτό σας, ενώ η αυτοπεποίθηση είναι η πίστη που έχετε στις ικανότητές σας σε μια δεδομένη κατάσταση. Όταν οι περισσότεροι άνθρωποι λένε ότι θέλουν να έχουν περισσότερη αυτοπεποίθηση, αυτό που εννοούν είναι ότι θέλουν να έχουν μεγαλύτερη αυτοεκτίμηση.

Όπως ήταν αναμενόμενο, ωστόσο, σε όσους περισσότερους τομείς αποκτάτε αυτοπεποίθηση, τόσο περισσότερο είναι πιθανό να αναπτύξετε αυτοεκτίμηση.
Γιατί χρειαζόμαστε την αυτοπεποίθηση;

Η αυτοπεποίθηση είναι ένα εξελικτικό πλεονέκτημα που μπορεί να σας βοηθήσει να προσεγγίσετε οτιδήποτε είναι μπροστά σας, χωρίς δισταγμό ή άγχος. Μπορεί να σας επιτρέψει να κάνετε αυτό που θέλετε πραγματικά να επιτύχετε στη ζωή σας.

Το πρόβλημα είναι ότι τις περισσότερες φορές οι συμβουλές που παίρνουμε για το πώς να έχουμε περισσότερη αυτοπεποίθηση μπορεί να είναι λίγο γενικές.

«Προσποιήσου μέχρι να τα καταφέρεις», «Μίλα πιο δυνατά» ή «Ντύσου ανάλογα».

Για να είμαστε δίκαιοι, αυτές μπορεί να μην είναι τρομερές συμβουλές και μπορεί να έχουν πραγματικά ένα θετικό αντίκτυπο στο πώς αισθάνεστε, όμως πραγματικά δεν θα σας βοηθήσουν να εντρυφήσετε στο είδος της βαθιάς αυτοπεποίθησης που οδηγεί στην πραγματική αλλαγή.

Εδώ είναι πέντε κρυμμένα χαρακτηριστικά των ανθρώπων με αυτοπεποίθηση.
1. Διαχειρίζονται την εξάρτησή τους από το αποτέλεσμα

Οι άνθρωποι που έχουν αυτοπεποίθηση δεν ανησυχούν για την έκβαση της κατάστασης. Η προσοχή τους εστιάζεται στην ενέργεια ή τη δραστηριότητα, σε αντίθεση με το εξωτερικό αποτέλεσμα.

Σε περίπτωση που αποτύχουν, βιώνουν την προσπάθεια ως μια μαθησιακή εμπειρία σε αντίθεση με μια αντανάκλαση του ποιοι είναι ως πρόσωπα ή ακόμα και το πόσο αξίζουν.
2. Αξιολογούν τους εαυτούς τους με ακρίβεια

Αυτό μπορεί να φαίνεται αντι-διαισθητικό, αλλά για να αναπτύξετε αυθεντική αυτοπεποίθηση, χρειάζεται να επιδείξετε ένα μικρό κομμάτι σκληρής αυτο-ειλικρίνειας.

Εάν έχετε μη ρεαλιστικές προσδοκίες σχετικά με τις δυνατότητες σας, είναι πιθανό να σοκαριστείτε και να αποκαρδιωθείτε όταν τα πράγματα δεν πάνε όπως αναμένατε. Από την άλλη πλευρά, αν έχετε μια αντικειμενική αξιολόγηση των ικανοτήτων σας, αυτό είναι λιγότερο πιθανό να συμβεί.

Ένα άλλο σημαντικό πράγμα που πρέπει να εξετάσουμε εδώ είναι ότι οι άνθρωποι με αυτοπεποίθηση είναι σε θέση να δεχθούν εποικοδομητική κριτική από τους άλλους, χωρίς να παίρνουν αμυντική θέση. Η προσοχή των άνθρωπων με αυτοπεποίθηση δεν εστιάζεται στο κατά πόσο οι άλλοι τους αντιλαμβάνονται ως ικανούς, αλλά για το πώς μπορούν να βελτιωθούν για το μέλλον.
3. Εξασκούν τη θετική μελλοντική απεικόνιση

Το μυαλό μας αντιμετωπίζει μια δυσκολία στη διάκριση μεταξύ των πραγματικών μνημών και των κατασκευασμένων. Οι άνθρωποι με αυτοπεποίθηση το χρησιμοποιούν αυτό προς όφελός τους, οπτικοποιόντας τις ικανοτητές τους σε ένα ορισμένο τμήμα της ζωής τους, μέχρι τα νευρωνικά τους δίκτυα να επαναπρογραμματιστούν για την επιτυχία.

Μια μελέτη μάλιστα, έδειξε ότι αρσιβαρίστες που εξασκούσαν τη θετική απεικόνιση, βρήκαν την πρακτική αυτή σχεδόν τόσο αποτελεσματική όσο την ίδια τη σωματική άσκηση για τη βελτίωση των επιδόσεων.
4. Μπορούν να επιλέξουν τις δραστηριότητές τους προσεκτικά

Δεν μπορείτε να είστε οι καλύτεροι σε όλα και αν είστε άνθρωπος με αυτοπεποίθηση το γνωρίζετε αυτό. Αντί αυτού, επιμένουν σε αυτό που γνωρίζουν ότι πρόκειται να τους δώσει αυτοπεποίθηση.

Για παράδειγμα, εάν θέλουν να έχουν αυτοπεποίθηση ως κολυμβητές, θα μπορούσαν να ξοδεύουν πολύ χρόνο στο τρέξιμο, διότι ορισμένες από τις δεξιότητες είναι συμπληρωματικές και έχουν κοινές διαστάσεις (π.χ. φυσική κατάσταση). Όμως, δεν πρόκειται να περάσουν ώρες γράφοντας δημιουργικές ιστορίες, διότι δεν υπάρχει καμία συσχέτιση μεταξύ των δύο δραστηριοτήτων.




Eίναι αρκετά απλό να συνειδητοποιήσετε ότι αν θέλετε να αισθάνεστε σιγουριά, θα πρέπει να περνάτε το χρόνο σας κάνοντας αυτά ακριβώς τα πράγματα που σας δίνουν αυτοπεποίθηση.



Αυτό μπορεί να μην είναι κάτι που θέλετε να ακούσετε, αλλά είναι η αλήθεια. Αν θέλετε να αναπτύξετε την αυτοεκτίμηση σας, θα πρέπει να βγείτε από την ασφάλειά σας, επιλέγοντας μια σειρά από πράξεις και τομείς που δεν έχετε δοκιμάσει μέχρι τώρα, κάτι που θα έχει ενδεχομένως φόβο στην αρχή. Όμως, με την πάροδο του χρόνου θα αναπτύξετε βαθύτερη και μακροχρόνια αυτοπεποίθηση.
5. Αναπτύσσουν τις δεξιότητές τους

Για να αισθάνεσθε πιο σίγουροι θα πρέπει να βελτιώσετε τον εαυτό σας στον τομέα που θα θέλετε να αισθάνεσθε πιο σίγουροι και ο μόνος τρόπος για να γίνει αυτό είναι η εξάσκηση.

Και πάλι, αυτό είναι αρκετά προφανές, αλλά αυτό σημαίνει ότι πρέπει να είστε σε θέση να επικεντρωθείτε σε ένα τομέα για μια παρατεταμένη χρονική περίοδο μέχρι να είστε αρκετά ικανοί, αντί να αφήσετε την προσοχή να σας παρασύρει οπουδήποτε αλλού και να υποπέσετε στο «σύνδρομο του λαμπερού στόχου».

Επομένως, αναλάβετε δράση.

Η αδράνεια γεννά την αμφιβολία και το φόβο. Η δράση γεννά την εμπιστοσύνη και το θάρρος. Αν θέλετε να νικήσετε το φόβο, μην κάθεστε στο σπίτι να το σκεφτείτε. Βγείτε έξω και δράστε.

Πηγή:

https://www.psychologynow.gr/arthra-psyxologias/prosopikotita/aftoektimisi/2323-psyxologia-tis-autopepoithisis.html(accessed 24.10.19)

Η αυτοεκτίμησή του παιδιού μας καθρέφτης της δικής μας αυτοεκτίμησης

Γράψτε το όνομά σας σε ένα χαρτί. 

Ζωγραφίσετε μια ευθεία γραμμή και αριθμήστε την από το 1-10. 

Εάν το 1 είναι η χαμηλότερη αυτοεκτίμηση που θα μπορούσατε να έχετε για τον εαυτό σας και 10 η μεγαλύτερη η εκτίμηση που θα μπορούσατε να έχετε για τον εαυτό σας, θα ήθελα να σημειώσετε πάνω στη γραμμή που πιστεύεται οτι βρίσκεται η αυτοεκτίμησή σας αυτή τη στιγμή.

Στη συνέχεια, γράψτε το όνομά ενός παιδιού σας στην κορυφή μιας άλλης σελίδας. 

Ζωγραφίσετε μια ευθεία γραμμή και αριθμήστε την από το 1-10. Εάν το 1 είναι η χαμηλότερη αυτοεκτίμηση που θα μπορούσε να έχει το παιδί σας και 10 η μεγαλύτερη η εκτίμηση που θα μπορούσε να έχει για τον εαυτό του, θα ήθελα να σημειώσετε πάνω στη γραμμή που πιστεύεται οτι βρίσκεται η αυτοεκτίμησή του αυτή τη στιγμή.

Μήπως συμπίπτουν οι δύο γραμμές; Εάν όχι, μήπως η αυτοεκτίμηση του παιδιού σας θυμίζει την αυτοεκτίμηση που εσείς θα θέλατε να έχετε ή φοβάστε μήπως και έχετε; Τροφή για σκέψη!

Τι είναι η 'Αυτοεκτίμηση' για εσάς;

Πώς ξέρετε εάν το παιδί σας ή εσείς έχετε υψηλή ή χαμηλή αυτοεκτίμηση; 

Αυτοεκτίμηση' ορίζεται ως μια θετική ή αρνητική στάση απέναντι στον εαυτό μας. Πρόκειται για μια ενδοπροσωπική αξιολόγηση για το κατά πόσο πιστεύουμε ότι είμαστε ικανοί, σημαντικοί, επιτυχημένοι και άξιοι. 

Ο A. Maslow (1908-1970), κρίνει την σημασία της αυτοεκτίμησης ενός ανθρώπου ως την τέταρτη βασική ανάγκη του ατόμου μετά από την ικανοποίηση των βασικών αναγκών του.

Έχει αποδειχτεί πως ο τρόπος που βλέπουμε και συμπεριφερόμαστε στον εαυτό μας αντικατοπτρίζει τον τρόπο που βλέπουμε και αντιδρούμε στους γύρω μας, όπως και στα παιδιά μας. Όταν η αυτοεκτίμησή μας είναι υψηλή εργασιακά παράγουμε περισσότερο, συνδεόμαστε ερωτικά καλύτερα, διατηρούμε ισχυρότερες φιλίες, είμαστε ποιο αποτελεσματικοί και τρυφεροί γονείς και δάσκαλοι. Η κριτική δεν μας διαλύει και είμαστε ανοιχτοί και επικοινωνιακοί. 

Ο Coopersmith υποστηρίζει πως τα παιδιά μας μαθαίνουν να αντιμετωπίζουν τον εαυτό τους με σεβασμό, εκτίμηση και αγάπη μέσω της μίμησης προτύπων, κυρίως των γονέων τους, και αργότερα και των διδασκάλων τους, παρατηρώντας πώς αυτοί φέρονται στους εαυτούς τους και κατ' επέκταση και στους άλλους ανθρώπους, εσωτερικεύοντας έτσι από μόνα τους αυτές τις συμπεριφορές. 'Το μήλο κάτω από τη μηλιά θα πέσει'. 

Παιδιά που βλέπουν τους γονείς τους να αθλούνται τείνουν να αθλούνται τα ίδια. Παιδιά που μεγαλώνουν σε σπίτι που κακοποιούνται τείνουν να εμπλέκονται σε κακοποιητικά περιβάλλοντα (κακοποιούν τα ίδια ή κακοποιούνται) αργότερα στη ζωή τους. Παιδιά που μεγαλώνουν με γονείς που έχουν χαμηλή αυτοεκτίμησή τείνουν να έχουν και τα ίδια χαμηλή αυτοεκτίμησή, ενώ αυτά που μεγαλώνουν με γονείς με υψηλή αυτοεκτίμησή τείνουν να έχουν και τα ίδια υψηλή αυτοεκτίμησή. Αναλόγως, έχει αποδειχτεί πως εκπαιδευτικοί που έχουν υψηλή αυτοεκτίμησή είναι πιο αποτελεσματικοί στην ανύψωση, τόσο της αυτοεκτίμησής, όσο και της σχολικής επίδοσης των μαθητών τους (Stephens, 2004).

Ποιος είναι λοιπόν ο ρόλος μας ως γονείς ή δάσκαλοι για την αυτοεκτίμηση του παιδιού μας;

Πρέπει να δούμε τον εαυτό μας ως πρότυπα.

Αλλά τι σημαίνει 'πρότυπο' για εμάς;

Ποια είναι ή ήταν τα δικά μας πρότυπα;

Μονάχα εάν απαντήσουμε σε ερωτήσεις σαν και αυτές θα κατανοήσουμε τη μεγάλη επιρροή που έχουμε ακόμα και άθελά μας επάνω στα παιδιά μας.

'Πρότυπο' θα πρέπει να σημαίνει αντικείμενο θαυμασμού και μίμησης για τη συμπεριφορά που υιοθετούμε την κάθε στιγμή της ζωής μας. Σημαίνει να μπορούμε να παίξουμε και εμείς οι ίδιοι με τους κανόνες του παιχνιδιού που ορίζουμε και προσπαθούμε να επιβάλλουμε στα παιδιά μας. Είναι πολύ εύκολο να επιβάλουμε λόγω της θέσης ισχύος μας, αναρίθμητα 'ΜΗ' στα παιδιά μας. Μη καπνίζεις, Μη πίνεις, Μη μιλάς άσχημα, Μη λες ψέματα. Είναι πολύ πιο δύσκολο και θέλει πολύ περισσότερο σθένος χαρακτήρος να τα δείξει κανείς αυτά στα παιδιά του, να του παρέχει ένα παράδειγμα προς μίμηση. Εάν λοιπόν δεν θέλουμε τα παιδιά μας να πεθάνουν από καρκίνο στα πνευμόνια, πρέπει να σταματήσουμε εμείς οι ίδιοι το κάπνισμα. Εάν δεν θέλουμε τα παιδιά μας να λένε ψέματα, πρέπει σταματήσουμε εμείς τα ψέματα. Εάν δεν θέλουμε τα παιδιά μας να είναι μίζερα, ας απολαμβάνουμε εμείς την κάθε στιγμή.

Ο καλύτερος λοιπόν τρόπος να πετύχουμε την ενίσχυση της αυτοεκτίμησής του παιδιού μας όσο παράδοξο και αν ακούγεται, είναι κοιτώντας και ισχυροποιώντας τον ίδιο μας τον εαυτό. Όταν εμείς έχουμε χαμηλή αυτοεκτίμηση τότε τους μεταδίδουμε τα δικά μας άγχη, τις δικές μας ανασφάλειες, τις δικές μας συνήθειες. Ο τρόπος με τον οποίο σκεφτόμαστε για τον εαυτό μας, την αξία μας μεταφράζεται στο πως διαπαιδαγωγούμε, δείχνουμε και μεταδίδουμε τα στοιχεία αυτά στα παιδιά μας. 

Η πρόληψη λοιπόν, ξεκινάει πρώτα από εμάς. Αφορά το κατά πόσο ο κάθε γονιός ή ο κάθε δάσκαλος, δηλαδή ο κάθε 'σημαντικός άλλος' στη ζωή του παιδιού, φροντίζει τον εαυτό του, τις δικές του ανάγκες και σχέσεις, την προσωπική του εξέλιξη, τα οποία τονώνουν τη δική του αυτοεκτίμηση και του επιτρέπουν να συνεργάζεται και περισσότερο με τους υπόλοιπους ΄σημαντικούς άλλους' της ζωής του παιδιού. Όσο μεγαλύτερη είναι η αυτοεκτίμηση η δική μας η οποία απορρέει από την ικανοποίηση που αντλούμε από τη ζωή μας, τις σχέσεις μας, τη δουλειά μας, τόσο πιο αυτόνομα, με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και εκτίμηση για τον εαυτό τους, θα είναι τα παιδιά μας. Επίκεντρό μας λοιπόν δεν πρέπει να είναι τι τεχνικές να χρησιμοποιήσουμε ως γονείς για να χτίσουμε την αυτοεκτίμηση του παιδιού μας, αλλά πως μπορούμε να βιώσουμε εμείς οι ίδιοι τα δυνατά μας στοιχεία, να γίνουμε μια ομάδα με τους ΄σημαντικούς άλλους' της ζωής του παιδιού μας, για να παρέχουμε έτσι την ευκαιρία στα παιδιά μας να χτίσουν την δική τους αυτοεκτίμηση. 

Πηγή:

ΙΝΤΑ ΕΛΙΑΟΥ

Περίληψη εισήγησης με θέμα: ‘Χτίζοντας την αυτοεκτίμηση του παιδιού μας’. 2οΔημοτικό σχολείο Σιάτιστας, 18/11/’13